Marchew

Marchew
Ilustracja
Marchew zwyczajna
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

selerowce

Rodzina

selerowate

Rodzaj

marchew

Nazwa systematyczna
Daucus L.
Sp. Pl. 242. 1 Mai 1753
Typ nomenklatoryczny

Daucus carota L.[3]

Marchew (Daucus L. 1753) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Rodzaj liczy w zależności od ujęcia 44[5]–45[4] lub 60 gatunków[6]. W tym drugim wypadku włączane są tu m.in. rodzaje: Agrocharis, Margotia, Melanoselinum, Pseudorlaya, Turgenia[5]. Rośliny te występują na wszystkich kontynentach, ale centrum zróżnicowania stanowi Europa, południowo-zachodnia i środkowa Azja[7][5], zwłaszcza obszar śródziemnomorski[8]. W Polsce rośnie dziko podgatunek typowy marchwi zwyczajnej D. carota subsp. carota i w uprawie marchew zwyczajna jadalna D. carota subsp. sativus. Uprawiana i przejściowo dziczejąca jest poza tym także marchew złocista D. aureus[9].

Ważną rośliną użytkową jest marchew zwyczajna D. carota. Jej podgatunek typowy (subsp. carota) rosnący także w Europie uznawany jest za trujący. Podgatunek jadalny (subsp. sativus) udomowiony został w Afganistanie[5]. Roślina spożywana jest jako warzywo na surowo i przetworzona, także stosowana jest do wyrobu ciast[5]. Jadane są korzenie, które w popularnych współcześnie odmianach mają kolor pomarańczowy, a dawnej i w mniej popularnych odmianach lub w różnych regionach uprawiane są rośliny o korzeniach barwy żółtej, białej lub ciemnoczerwonej (te ostatnie są szczególnie popularne np. w Indiach)[7]. Roślina wykorzystywana jest także jako pastewna. Korzenie po upieczeniu wykorzystywane były jako substytut kawy. Olejek uzyskiwany z owoców używany jest do aromatyzowania likierów i w kosmetyce[5].

Korzenie odmiany uprawnej marchwi zwyczajnej
  1. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie ruggiero
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie apweb
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-28].
  4. a b Daucus L., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-03-24].
  5. a b c d e f David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 278, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. Daucus. [w:] New York Botanical Garden [on-line]. World Flora Online. [dostęp 2019-05-21].
  7. a b Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 308. ISBN 0-333-74890-5.
  8. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie meso
    BŁĄD PRZYPISÓW
  9. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 69, ISBN 978-83-62975-45-7.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search