Marcin Luter

Marcin Luter
Martin Luder (Martin Luther)
	; Portret Lutra, autorstwa Lucasa Cranacha starszego (1528)
Kraj działania	Święte Cesarstwo Rzymskie
Data i miejsce urodzenia	10 listopada 1483 ; Eisleben
Data i miejsce śmierci	18 lutego 1546 ; Eisleben
Miejsce pochówku	Kościół Wszystkich Świętych w Wittenberdze
Wyznanie	luteranizm
Inkardynacja	augustianie
Prezbiterat	4 kwietnia 1507
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Teksty w Wikiźródłach
	Cytaty w Wikicytatach

Marcin Luter (niem. Martin Luther; ur. 10 listopada 1483 w Eisleben, zm. 18 lutego 1546 tamże) – niemiecki duchowny chrześcijański i tłumacz, doktor teologii. Początkowo był katolickim kapłanem w stopniu prezbitera i mnichem z zakonu augustianów, po czym zainicjował reformację – współtworzył wczesną postać protestantyzmu zwaną luteranizmem.

Pisał katechezy i polemiki z Kościołem katolickim takie jak Postylla domowa, Mały i Duży katechizm, Artykuły szmalkaldzkie i 95 tez, w których potępiał m.in. sprzedaż odpustów – odrzucał możliwość kupienia łaski bożej. Głosił hasła nazywane pięcioma zasadami protestantyzmu: jedynie Pismo, jedynie wiara, jedynie łaska, jedynie Chrystus, jedynie Słowo (łac. sola scriptura, sola fide, sola gratia, solus Christus, solum Verbum)^[1]. Kościół katolicki ekskomunikował Lutra i jego zwolenników w 1521 roku^[2].

Inna twórczość Lutra to:

Biblia Lutra – przekład Biblii na język niemiecki, utworzony z grupą współpracowników;
pieśni kościelne, w tym ewangelicki hymn Warownym grodem jest nasz Bóg;
antysemicki paszkwil O Żydach i ich kłamstwach.

Kościoły protestanckie uznają Lutra za bohatera wiary, reformatora i odnowiciela Kościoła^[3]. Kościoły anglikańskie zaliczają go do grona świętych, obchodząc jego wspomnienie w rocznicę śmierci, 18 lutego. Część teologów katolickich i hierarchii kościelnej widzi w nim teologa sprzeciwu wobec starego porządku wiary katolickiej, prowadzącego do anarchii kościelnej^[4], którego nauczanie zawierało zarówno słuszne postulaty, uznane przez Sobór watykański II, jak i błędy dogmatyczne^[5].

↑ Uglorz 2006 ↓, s. 123–161.
↑ Papież Leon X, Bulla papieska ekskomunikująca Marcina Lutra Decet Romanum Pontificem (3.01.1521 r.)
↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie elca
BŁĄD PRZYPISÓW
↑ L. Bouyer: The spirit and forms of protestantism. Londyn – Glasgow: Collins, 1956, s. 253–254. Cytat: Musi być oczywiste, że po przeniesieniu autorytetu Boga do niedostępnych niebios, czysty indywidualizm – postawa, która groziła Reformacji od samego początku – skończył się ustanowieniem autorytetu jednostki w sprawach religijnych jako jedynego autorytetu na ziemi, czyniąc z prywatnych doświadczeń człowieka, jego idei, upodobań lub rozumowania jedyne kryterium; i rzeczywiście jest widoczne, że wszystkie kościoły protestanckie trwają po to, by zatrzymać dezintegrację Kościoła, uznanego przez wierzących za dezintegrację wszechwładzy Boga samego.
↑ H.G. Ganss: Martin Luther. W: Catholic Encyclopedia. 1913. (ang.).

[CITEREFUglorz2006123–161-1] Uglorz 2006 ↓, s. 123–161.

[2] Papież Leon X, Bulla papieska ekskomunikująca Marcina Lutra Decet Romanum Pontificem (3.01.1521 r.)

[elca-3] Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie elca
BŁĄD PRZYPISÓW

[4] L. Bouyer: The spirit and forms of protestantism. Londyn – Glasgow: Collins, 1956, s. 253–254. Cytat: Musi być oczywiste, że po przeniesieniu autorytetu Boga do niedostępnych niebios, czysty indywidualizm – postawa, która groziła Reformacji od samego początku – skończył się ustanowieniem autorytetu jednostki w sprawach religijnych jako jedynego autorytetu na ziemi, czyniąc z prywatnych doświadczeń człowieka, jego idei, upodobań lub rozumowania jedyne kryterium; i rzeczywiście jest widoczne, że wszystkie kościoły protestanckie trwają po to, by zatrzymać dezintegrację Kościoła, uznanego przez wierzących za dezintegrację wszechwładzy Boga samego.

[5] H.G. Ganss: Martin Luther. W: Catholic Encyclopedia. 1913. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]