Maria Teresa Habsburg

Zobacz też: inne znaczenia.

Maria Teresa

Królowa Węgier
Okres	od 20 października 1740 do 29 listopada 1780
Poprzednik	Karol III Habsburg
Następca	Józef II Habsburg
Królowa Czech
Okres	od 1743 do 29 listopada 1780
Poprzednik	Karol III Wittelsbach
Następca	Józef II Habsburg
cesarzowa Austrii
Okres	od 20 października 1740 do 29 listopada 1780
Poprzednik	Karol III Habsburg
Następca	Józef II Habsburg
Cesarzowa Rzymska (jako małżonka cesarza)
Okres	od 13 września 1745 do 29 listopada 1780
Jako żona	Franciszek I Lotaryński
Poprzedniczka	Maria Amalia Habsburg
Następczyni	Maria Józefa Antonina Wittelsbach
Dane biograficzne
Dynastia	Habsburgowie
Data i miejsce urodzenia	13 maja 1717 Wiedeń
Data i miejsce śmierci	29 listopada 1780 Wiedeń
Miejsce spoczynku	Kościół Kapucynów, Wiedeń
Ojciec	Karol VI Habsburg
Matka	Elżbieta Krystyna z Brunszwiku-Wolfenbüttel
Mąż	Franciszek I Lotaryński
Dzieci	Józef II Habsburg Maria Krystyna Habsburg Maria Elżbieta Habsburg Maria Amalia Habsburg Leopold II Habsburg Maria Joanna Gabriela Habsburżanka Maria Józefa Habsburg Maria Karolina Habsburg Ferdynand Habsburg Maria Antonina Austriaczka Maksymilian Franciszek Habsburg Maria Anna Habsburg
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Maria Teresa Walburga Amalia Christina von Habsburg^[1] (ur. 13 maja 1717 w Wiedniu, zm. 29 listopada 1780 tamże) – córka cesarza Karola VI Habsburga i księżniczki Elżbiety z Brunszwiku-Wolfenbüttel, córki Ludwika Rudolfa, księcia brunszwickiego na Lüneburgu, królowa Czech i Węgier, niekoronowana cesarzowa od 1745.

Prawo Marii Teresy do sukcesji po ojcu było kwestionowane przez podnoszenie pretensji jego bratanic, córek Józefa I Habsburga. Zabezpieczone zostało przez sankcję pragmatyczną z 1713, uznaną przez większość znaczących państw europejskich. Niemniej, po śmierci Karola VI Habsburga i uwidocznieniu słabości Austrii w starciu z Prusami, które dokonały najazdu na Śląsk (zob. wojny śląskie), prawa Marii Teresy zostały podane w wątpliwość. Rozpoczęła się austriacka wojna sukcesyjna (1740-1748), w której udział brały Prusy, Francja, Bawaria i Hiszpania z jednej, a Austria z drugiej strony. Saksonia i Sardynia, początkowo walczące przeciwko Marii Teresie, zmieniły front w trakcie wojny. Wielka Brytania, Hanower, Holandia i Rosja włączyły się do wojny po stronie austriackiej. W celu odzyskania Śląska cesarzowa doprowadziła w 1756 do wojny z Prusami (wojna siedmioletnia), a w 1772 Austria razem z Prusami i Rosją dokonała I rozbioru Polski. Po ślubie 1736 z księciem Lotaryngii Franciszkiem I Stefanem, późniejszym cesarzem Franciszkiem I Stefanem, zapoczątkowała dom Habsbursko-Lotaryński.

Maria Teresa wraz z Franciszkiem I Stefanem, a później z synem (współregentem) Józefem II Habsburgiem, prowadziła rządy w duchu oświeceniowego absolutyzmu, dzięki jej reformom administracji, sądownictwa, oświaty, armii i finansów, Austria stała się mocarstwem europejskim, zaś jej stolica Wiedeń drugim, po Paryżu, ośrodkiem sztuki, kultury, życia towarzyskiego (dwór wiedeński) oraz mody w Europie.

Ze związku z Franciszkiem I Stefanem, Maria Teresa urodziła szesnaścioro dzieci, m.in.: cesarza Józefa II, wielkiego księcia Toskanii i następcę Józefa, Leopolda II oraz wydaną za Ludwika XVI Marię Antoninę. Maria Teresa zażądała, aby wszystkim jej pierworodnym wnuczkom nadawać imiona na jej cześć i ostatecznie pod koniec XVIII wieku, w różnych krajach europejskich było sześć księżniczek o imieniu Maria Teresa.