Metonimia

Metonimia (gr. μετωνυμία metōnymía)^[1]^[2], inaczej zamiennia – zastąpienie nazwy jakiegoś przedmiotu lub zjawiska nazwą innego, pozostającego z nim w uchwytnej zależności^[3]. Celem może być zwiększenie wyrazistości wypowiedzi lub nadanie jej skrótowości.

W przypadku metonimii desygnaty nie wykazują podobieństwa, ale dzielą pewien związek skojarzeniowy: bliskość w przestrzeni lub w czasie, powiązanie przyczynowo-skutkowe itp. Styczność w przestrzeni może doprowadzić do przeniesienia nazwy pewnego obszaru geograficznego na przedmiot lub wyrób pochodzący z tego miejsca i usankcjonowania takiego określenia w praktyce językowej. Na przykład nazwa wyspy Cypr została przeniesiona na miedź (np. łac. cuprum, ang. copper), a nazwa chińskiej prowincji stała się określeniem na porcelanę (np. ros. фарфор, pol. przestarzałe farfura, farfury). Metonimia jest również częsta w kontekście odcinków czasu. Okres zmiany faz księżyca (28 dni), funkcjonujący jako podstawowa jednostka podziału roku, jest oznaczany w wielu językach za pomocą słowa „księżyc” (np. ros. месяц)^[3].

↑ Władysław Kopaliński: metonimia. [w:] Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. slownik-online.pl. [dostęp 2018-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-02)].
↑ Henry George Liddell, Robert Scott: μετωνυμία. [w:] A Greek-English Lexicon [on-line]. [dostęp 2018-07-15]. (ang.).
↑ ^a ^b Lachur 2004 ↓, s. 178.

[1] Władysław Kopaliński: metonimia. [w:] Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. slownik-online.pl. [dostęp 2018-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-02)].

[2] Henry George Liddell, Robert Scott: μετωνυμία. [w:] A Greek-English Lexicon [on-line]. [dostęp 2018-07-15]. (ang.).

[CITEREFLachur2004178-3] Lachur 2004 ↓, s. 178.

[1]

[2]

[3]