Mleczko pszczele

Mleczko pszczele – kremowa substancja o barwie białej lub żółtawej stanowiąca wydzielinę ślinianek młodych pszczół robotnic (Apis mellifera). Jest pożywieniem dla wszystkich młodych larw pszczół (nie dłużej niż trzy dni) oraz jedynym pożywieniem dla królowej zarówno w stadium larwalnym, jak i dorosłym^[1].

Różnice w sposobie odżywiania larw uważane są za główny czynnik odpowiedzialny za różnice w rozwoju robotnic i królowej. Larwy królowej są obficie karmione mleczkiem pszczelim^[2] tworzonym przez młode robotnice (w wieku 5–14 dni)^[3], natomiast larwy robotnic tylko przez pierwsze trzy dni stadium larwalnego^[2]; potem dostają mieszaninę pyłku, nektaru, miodu^[2][4].

Pożywienie królowej w porównaniu z pożywieniem robotnic zawiera mniej wody i cztery razy więcej cukrów, więcej białek i odmienne stężenia niektórych soli mineralnych^[2]. Odmienna dieta królowej prowadzi do zmian w ekspresji genów najprawdopodobniej przez mechanizmy epigenetyczne, umożliwiając np. pełny rozwój jajników^[4]. Królowa dzięki takiemu pożywieniu może żyć nawet do pięciu lat (robotnice zwykle około 45 dni) i składać dziennie tyle jaj, ile waży (około 2000–3000)^[3].