Panlogizm

Panlogizm (gr. πᾶν, pan – wszystko; λογιζμος, logidzos – rozumowanie, rozum) – filozoficzna doktryna G.W.F. Hegla^[1][2], głosząca tożsamość bytu i myślenia.

„Panlogizm” jest idealistyczną teorią rozwoju przyrody i społeczeństwa. Stanowi etap logicznego rozwoju myśli, a poszczególne zjawiska i zdarzenia są koniecznymi momentami tego rozwoju (przyrody i dziejów ludzkich) w procesie realizowania się absolutu^[3]. Władysław Tatarkiewicz pisze o panlogizmie Hegla:

„Wszystko w świecie jest konieczne, a jeśli nie zdajemy sobie z tego sprawy i musimy odwoływać się do doświadczenia, to tylko dlatego, że umysł nasz jest niedoskonały. Logicznie możliwe jest wszystko, co niesprzeczne...”^[4].