Perun

Perun
bóg grzmotów i piorunów
Ilustracja
Drewniany posąg Peruna, ustawiony przez ukraińskich rodzimowierców w Kijowie w 2009 roku
Występowanie

religia Słowian

Przydomek

Gromowładny

Atrybuty

piorun, orzeł, dąb, topór

Teren kultu

Słowiańszczyzna

Szczególne miejsce kultu

Góra Starokijowska (Kijów)

Nazwa święta

Święto Peruna

Odpowiednik

Perkun (bałt.)
Thor (germ.)
Zeus (grecki)
Jowisz (rzymski)
Pardźanja (wedyzm)
Purginepaz (mordwini)

Rodzina
Rodzeństwo

Weles

M. Priesniakow (1998). Perun
zawieszki – amulety, w kształcie topora – ilustracja na podstawie wykopalisk

Perun (właśc. Pierun; także Piorun, Pieron) – słowiańskie bóstwo gromowładne oraz jedno z czołowych w panteonie słowiańskim. „Perun” to zaproponowane przez niektórych badaczy tematu imię wynikłe z nazwy gromu perunъ powiązanej z leksemem pьrati, 'bić, uderzać' jako oznaczające jedno z naczelnych bóstw słowiańskich. Uosobienie gromowładcy, boga grzmotów i piorunów. Według zamysłu badaczy ma ono porządkować poszczególne ślady wierzeniowe, jakie pozostawił po sobie kult słowiańskich, plemiennych bóstw gromowładnych. Są to między innymi: w tradycji staropolskiej imię Piorun lub Grom, w polskich porzekadłach ludowych także Pierun, w tradycji staroruskiej Перун (czyt. Pierun). W kulturze masowej imię Perun używane jest najczęściej w odniesieniu do naczelnego bóstwa gromowładnego Słowian wschodnich[1].

Praindoeuropejski rdzeń per-, perk-, perg- jest obecny w wielu innych językach indoeuropejskich, np. hetyckie perunaš „skała”, greckie keranós „piorun”, łacińskie quercus „dąb”, albańskie pernëdi „niebo” czy gockie faírguni ,,wzgórze pokryte dąbrową". W języku litewskim istnieje słowo perkūnija „burza z grzmotami”. W wierzeniach Bałtów występuje analogiczny do Peruna bóg imieniem Perkun.[1]

Ogólnosłowiańskie per- oznaczało ,,uderzać", stąd więc Perun znaczy ,,ten, co uderza".[1]

  1. a b c Aleksander Gieysztor, Mitologia Słowian, s. 85, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2006 ISBN 978-83-235-0234-0 „jego imię, acz niewymienione, kryje się – zdaniem wielu badaczy – w określeniu «demiurg błyskawicy», które przydaje bóstwu naczelnemu jeden z biznatyńskich obserwatorów Słowiańszczyzny w VI wieku, Prokop z Cezarei, w swojej wojnie gockiej (III, 14, 22).”

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search