Pisz

Pisz
	miasto w gminie miejsko-wiejskiej
	; Plac Daszyńskiego z ratuszem
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	piski
Gmina	Pisz
Data założenia	1367
Prawa miejskie	1645
Burmistrz	Dariusz Kiński
Powierzchnia	10,08 km²
Wysokość	ok. 115 m n.p.m.
Populacja (01.01.2023); • liczba ludności; • gęstość	; 17828; 1923,2 os./km²
Strefa numeracyjna	87
Kod pocztowy	12-200
Tablice rejestracyjne	NPI
	Położenie na mapie gminy Pisz Pisz
	Położenie na mapie Polski Pisz
	Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Pisz
	Położenie na mapie powiatu piskiego Pisz
	53°37′44″N 21°48′45″E/53,628889 21,812500
TERC (TERYT)	2816034
SIMC	0977835
	Urząd miejskiul. Gizewiusza 5; 12-200 Pisz
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Hasło w Wikisłowniku
	Strona internetowa

Pisz (dawniej Jańsbork albo Jansbork^[2], niem. Johannisburg, prus. Pīsis) – miasto w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pisz, w południowo-wschodniej części Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, nad jeziorem Roś i nad wypływającą z niego rzeką Pisą. Miasto otacza Puszcza Piska.

Według stanu na 1 stycznia 2023 r. miasto liczyło 17 828 mieszkańców, zajmując powierzchnię 10,01 km²^[3].

Pisz leży na Mazurach^[4], na obszarze historycznej Galindii^[5]^[6]^[7]. Ze względu na dawny zasięg osadnictwa Jaćwingów^[8] zaliczany jest również do Sudowii^[9]^[10]^[11].

Gmina Pisz jest jedną z największych obszarowo gmin w Polsce – 634 km², obejmując około 2/3 jeziora Śniardwy.

↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2023-07-20. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
↑ Dz.U. 1945 nr 33, poz. 196.
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2023-07-20. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
↑ Słownik historii Polski. Tadeusz Łepkowski (red.). Wyd. 6. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 247. OCLC 879373. Cytat: Mazury, region geograficzno-hist. na Pojezierzu Mazurskim, obecne pow.: […] Pisz […]. (pol.).
↑ Materiały do dziejów nowożytnych ziem zachodnich. Władysław Chojnacki (oprac.). T. 5: Polska kwestia językowa w Prusach. Poznań: Instytut Zachodni, 1961, s. 449. Cytat: Galindien (Galindia, pierwotna nazwa obszaru dzisiejszych powiatów: Mrągowo, Pisz i Szczytno). (pol.).
↑ Krzysztof Szczepanik: Pisz i Orzysz. Miniprzewodnik. Gliwice: Bezdroża, 2012. ISBN 978-83-7853-288-0. [dostęp 2022-09-19]. Cytat: 20-tysięczny Pisz leży na skraju Puszczy Piskiej […]. Tereny zajmowane przez miasto zamieszkiwało niegdyś pruskie plemię Galindów. (pol.).
↑ Waldemar Brenda: Historia Pisza. pisz.pl, 2021-04-22. [dostęp 2022-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-19)]. Cytat: Region piski w dawnych wiekach był słabo zaludniony. Galindowie zamieszkiwali głównie wschodnie połacie tej ziemi […]. (pol.).
↑ Almanach wiedzy powszechnej 1999. Romuald Choromański (red.), Katarzyna Makowska (red.), Jacek Bińkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Skrzydła, 1999, s. 557. ISBN 83-904838-8-2. Cytat: […] powiaty olecki i ełcki, […] giżycki i piski, gdzie znajdowały się siedziby Jaćwingów. (pol.).
↑ Stanisław Zajączkowski. Problem Jaćwieży w historiografii. „Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Kwartalnik poświęcony historii Wielkiego Pomorza”. 19 (1), s. 31, 1953. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu. ISSN 0209-2158. Cytat: Jako główne miejscowości Sudowii w swych czasach wymienił Hennenberger: […] Pisz (Johannisburg) […]. (pol.).
↑ Pomorze nowożytne. Gerard Labuda (red.), Stanisław Hoszowski (red.). Warszawa: Książka i Wiedza, 1959, s. 10, seria: Szkice z dziejów Pomorza. OCLC 247035464. Cytat: W drugiej fazie kolonizacji nie tylko kontynuowano akcję osadniczą na dawniejszych terenach […], ale objęto nią również nowe tereny – mianowicie wschodnią część Galindii i stanowiącą jej przedłużenie zachodnią Sudowię (dziś powiat piski i ełcki) […]. (pol.).
↑ Jacob Kramers: Geographisch woordenboek der geheele aarde. Wyd. 2. T. 2: Lett. L – Z. Gouda: G. B. Van Goor Zonen, 1855, s. 832. OCLC 1071165167. [dostęp 2022-09-19]. Cytat: […] Sudauen, met Johannisburg […]. (niderl.).

[1] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2023-07-20. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.

[2] Dz.U. 1945 nr 33, poz. 196.

[3] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2023-07-20. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.

[4] Słownik historii Polski. Tadeusz Łepkowski (red.). Wyd. 6. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 247. OCLC 879373. Cytat: Mazury, region geograficzno-hist. na Pojezierzu Mazurskim, obecne pow.: […] Pisz […]. (pol.).

[5] Materiały do dziejów nowożytnych ziem zachodnich. Władysław Chojnacki (oprac.). T. 5: Polska kwestia językowa w Prusach. Poznań: Instytut Zachodni, 1961, s. 449. Cytat: Galindien (Galindia, pierwotna nazwa obszaru dzisiejszych powiatów: Mrągowo, Pisz i Szczytno). (pol.).

[6] Krzysztof Szczepanik: Pisz i Orzysz. Miniprzewodnik. Gliwice: Bezdroża, 2012. ISBN 978-83-7853-288-0. [dostęp 2022-09-19]. Cytat: 20-tysięczny Pisz leży na skraju Puszczy Piskiej […]. Tereny zajmowane przez miasto zamieszkiwało niegdyś pruskie plemię Galindów. (pol.).

[7] Waldemar Brenda: Historia Pisza. pisz.pl, 2021-04-22. [dostęp 2022-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-19)]. Cytat: Region piski w dawnych wiekach był słabo zaludniony. Galindowie zamieszkiwali głównie wschodnie połacie tej ziemi […]. (pol.).

[8] Almanach wiedzy powszechnej 1999. Romuald Choromański (red.), Katarzyna Makowska (red.), Jacek Bińkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Skrzydła, 1999, s. 557. ISBN 83-904838-8-2. Cytat: […] powiaty olecki i ełcki, […] giżycki i piski, gdzie znajdowały się siedziby Jaćwingów. (pol.).

[9] Stanisław Zajączkowski. Problem Jaćwieży w historiografii. „Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Kwartalnik poświęcony historii Wielkiego Pomorza”. 19 (1), s. 31, 1953. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu. ISSN 0209-2158. Cytat: Jako główne miejscowości Sudowii w swych czasach wymienił Hennenberger: […] Pisz (Johannisburg) […]. (pol.).

[10] Pomorze nowożytne. Gerard Labuda (red.), Stanisław Hoszowski (red.). Warszawa: Książka i Wiedza, 1959, s. 10, seria: Szkice z dziejów Pomorza. OCLC 247035464. Cytat: W drugiej fazie kolonizacji nie tylko kontynuowano akcję osadniczą na dawniejszych terenach […], ale objęto nią również nowe tereny – mianowicie wschodnią część Galindii i stanowiącą jej przedłużenie zachodnią Sudowię (dziś powiat piski i ełcki) […]. (pol.).

[11] Jacob Kramers: Geographisch woordenboek der geheele aarde. Wyd. 2. T. 2: Lett. L – Z. Gouda: G. B. Van Goor Zonen, 1855, s. 832. OCLC 1071165167. [dostęp 2022-09-19]. Cytat: […] Sudauen, met Johannisburg […]. (niderl.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]