Rok zwrotnikowy

Rok zwrotnikowy (tropikalny, tropiczny, słoneczny) – czas pomiędzy dwoma kolejnymi przejściami Słońca przez punkt równonocy wiosennej (punkt Barana). Wskutek zjawiska precesji punkt Barana przesuwa się o około 50 sekund łuku na rok względem gwiazd w kierunku przeciwnym do pozornego ruchu Słońca po ekliptyce i dlatego rok zwrotnikowy jest krótszy od gwiazdowego (w roku 2000 różnica wynosiła 20,409 minuty, w 1900 – 20,4).

Czas mierzony pomiędzy różnymi punktami ma inną wartość. Wybierając jako punkt startowy równonoc wiosenną, otrzymamy rok równonocy wiosennej. Uśredniając pomiary po wszystkich czterech kardynalnych punktach (równonoc wiosenna, przesilenie letnie, równonoc jesienna i przesilenie zimowe), otrzymamy średni rok zwrotnikowy.

Słowo „tropikalny” („tropiczny”) pochodzi od greckiego „tropos” (τρόπος), oznaczającego „zwrot”. Zwrotniki Raka i Koziorożca wyznaczają graniczne szerokości geograficzne, gdzie Słońce może znajdować się w zenicie.

Rok zwrotnikowy wyznacza cykl zmian pór roku.