Transwal (prowincja)

Ten artykuł dotyczy nieistniejącej prowincji RPA. Zobacz też: dawne państwo burskie:Transwal.

Transwal

Transvaal

Herb Flaga
Państwo	Południowa Afryka
Data powstania	1910[1]
Data likwidacji	1994[2]
Powierzchnia	1904: 288 tys. km²[3] 1970: 283,9 tys. km²[1]
Populacja (1991) • liczba ludności	9 491 265
Plan
Położenie na mapie Południowej Afryki Transwal
25°S 30°E/-25,000000 30,000000
Multimedia w Wikimedia Commons

Transwal (afr. Transvaal, wym. [trɐnsfɑːl]) – nieistniejąca od 1994 roku prowincja w Republice Południowej Afryki, o powierzchni 284 tys. km², zamieszkana przez około 9,49 mln mieszkańców (1991), w większości ludy Bantu^[1], główne miasto Pretoria.

Po wyparciu plemion Matabele na obszarze Transwalu zaczęli zamieszkiwać Burowie (pierwsze osiedle powstało w 1838). Od 1852 na terenie prowincji istniała republika Transwal, anektowana podczas II wojny burskiej w 1900. W 1910 uznana za prowincję RPA^[1]. W 1994 powstały z niej prowincje: Gauteng, Mpumalanga, Limpopo, Prowincja Północno-Zachodnia^[2].

Transwal był republiką obejmującą obszary w północno-wschodniej części obecnej Republiki Południowej Afryki, położoną głównie na wyżynach. Na wschodzie leżą Góry Smocze^[1]. Granicę z Botswaną i Zimbabwe na północy stanowiła rzeka Limpopo. Na wschodzie prowincja graniczyła z Mozambikiem i Suazi, na zachodzie z nieistniejącą prowincją – Krajem Przylądkowym. Nazwa w języku afrikans – Transvaal – oznacza „przez Vaal” i odnosi się do konieczności przekroczenia rzeki Vaal przez migrujących w latach 30. XX w. na tereny Transwalu Afrykanerów^[2].

Najważniejszym obszarem górniczym prowincji było pasmo Witwatersrand. W latach 70. XX w. w Transwalu wydobywano diamenty, złoto, platynę, srebro, węgiel kamienny, rudy uranu, żelaza, chromu, manganu, kobaltu, miedzi, wanadu, niklu, cyny oraz fosforany i azbest^[1] (najważniejsze pod względem ekonomicznych były rudy złota i uranu^[2]). Oprócz przemysłu hutniczego rozwinięty był przemysł chemiczny, włókienniczy, maszynowy, metalurgiczny, spożywczy, materiałów budowlanych i drzewny. Uprawiano głównie kukurydzę, proso, ziemniaki, pszenicę, tytoń, bawełnę; hodowano bydło i owce^[1].