Hieronymus Bosch

Hieronymus Bosch
Renesansa
Hieronymus Bosch; navodni autoportret (oko 1516)[1]
Biografske informacije
Rođenje	Jheronimus van Aken 2. oktobar 1453
Smrt	9. august 1516 's-Hertogenbosch, Nizozemska
Nacionalnost	nizozemska
Opus
Polje	slikanje, crtež
Znamenita djela
Vrt zemaljskih užitaka Iskušenje sv. Antuna Brod luđaka
Influencija
Na Pieter Brueghel Stariji nadrealizam Joan Miró

Hijeronimus Boš (lat. Hieronymus Bosch, zapravo Jeroen van Aken; 's-Hertogenbosch, rođen oko 1450, umro 1516) je bio holandski renesansni slikar. Smatra se da je od 1474. živeo u 's-Hertogenboschu gde je u periodu od 1486. do 1511. bio član Bratstva svete device.

Hieronimus Boš se rodio kao Jheronimus (ili kao Jeroen) van Aken, ali je veliki dio svojih radova potpisao kao „Bosch“, znači imenom koje je izvedeno od mesta njegovog rođenja 's-Hertogenbosch koje je se kolokvijalno skraćeno zvalo Den Bosch.

O životu Hieronimusa Boša kao i o njegovom obrazovanju na žalost znamo jako malo. Za sobom nije ostavio nikakva pisana dokumanta, pisma ili dnevnike, a to što nam je ostalo su najčešće podaci iz poreskih knjiga Bratstva svete device. Ne postoje nikakvi podaci o karakteru njegove ličnosti ili o njegovim shvatanjima o umetnosti. Datum njegovog rođenja se ne može tačno utvrditi ali se smatra da je rođen oko 1450. godine na osnovu jednog autoportreta koji je naslikao pred svoju smrt 1516. godine koji ga predstavlja kao starca od 60 godina odnosno u poznim godinama.

Boš se rodio i ceo svoj život je proveo u prosperirajućem centru i glavnom gradu holandske provincija Brabant. Njegov deda Jan van Aken (koji je umro 1454. godine) bio je slikar i o njemu prvi trag potiče iz 1430. godine. O njemu se zna da je imao 5 sinova i da su ukupno četvorica (kao i Hieronimus) bili slikari. Otac Hieronimusa Boša, Antonius van Aken (koji je umro oko 1478. godine), bio je umetnički savetnik Bratstva svete device. Hieronimus Boš se prvi put pominje u gradskim spisima 1747. godine, gde je imenovan kao i njegova dva brata i sestra.

U 15. veku je 's-Hertogenbosch bio prosperirajući centar Brabanta (jug današnje Holandije) ali je 1474. godine uništen u ogromnom požaru u kome je stradalo 4.000 kuća i sa čime se kao svedok susreo tada četrnaestogodišnji (verovatno) Hieronimus Boš. On je postao slavni slikar još za svoga života i često je primao posete i iz inostranstva. Godine 1488. postao je član visoko respektovanog Bratstva svete device koje je bilo konzervativna religiozna grupa i u čije članove je ušao preko jednog od gradskih bogataša ili 7.000 njihovih simpatizera iz cele Evrope.

Između 1479. i 1481. godine Boš je uzeo za svoju suprugu Alait Goiarts van den Merven (Aleyt Goyaerts van den Meerven) koja je bila nekoliko godina starija od njega. Preselili su se u obližnji gradić Oiršot gde je njegova supruga nasledila kuću i imanje od njene bogate porodice.

U podacima iz Bratstva svete device je zabeležena smrt 1516. godine a pogreb je bio u crkvi svetog Ivana 9. juna te godine.

1. ↑ Gibson, 15-16