Historija drevnog Izraela i Judeje

Za prahistoriju regije, vidite članak Prahistorija Južnog Levanta.

Za historiju moderne države Izrael, vidite članak Historija Izraela.

Za pregled historije regije zvane Palestina, vidite članak Historija Palestine.

Za pregled historije cijele regije, vidite članak Historija Levanta.

Historija drevnog Izraela i Judeje je poznata iz nekoliko klasičnih izvora kao što su judaistički Tanakh ili Hebrejska Biblija (u kršćanstvu poznat kao Stari Zavjet), Talmud, etiopski Kebra Nagast, spisi Nikolaja Damskog, Artapana, Fila iz Aleksandrije i Josephusa, a uz koje idu od od strane arheologa otkriveni egipatski, moabitski, asirski, babilonski, izraelitski i judejski natpisi.

Historija regije na kojima će kasnije nastati države Judeja i Izrael postavlja posebne probleme pred suvremenog historičara. S obzirom na to da je ta oblast povezana s pričama i legendama zapisanim u Bibliji, postoji tendencija da se cijela historija južnog Levanta prati gotovo isključivo iz biblijske perspektive nauštrb post-biblijskog perioda. Arheološki nalazi iz područja se također često gledaju gotovo isključivo kroz biblijsku prizmu^[1], što ponekad otežava razumijevanje ove važne oblasti u modernom arheološkom kontekstu Drevnog Bliskog Istoka kao zaokružene cjeline.

Neki smatraju da su ta dva glavna izvora historijskih podataka u sukobu (v. Biblija i historija za dalje informacije). U pitanju je prilično kontroverzna tema, vezana uz religiju, politiku i diplomaciju.

Priroda i precizni datumi određenih dogašaja, kao i preciznost s kojom se mogu odrediti su predmet stalnih rasprava. Ne postoji biblijski događaj čija se godina može može potvrditi eksternim izvorima prije 9. vijeka pne. (uspon Omrija, kralja Izraela). Svi raniji datumi su, stoga, ekstrapolacije. Nadalje, sama Biblija ne daje lak materijal za izračunavanje: uglavnom se ne spominje nijedan period duži od nečijeg životnog vijeka, pa se kronologija mora posredno ustanoviti iz neizbježne pogreške koje donosi zaokruživanje.

Serija članaka na temu:
Jevreji / Židovi
Ko je Jevrej?  • Etimologija  • Kultura
Religija Bog u judaizmu (Imena) Principi vjere • Mitzvot (613) Halakha • Shabbat • Praznici Molitva • Tzedakah Brit • Bar / Bat Mitzvah Brak • Žalovanje Filozofija • Etika • Kabbalah Običaji • Sinagoga • Rabin Tekstovi Tanah (Tora  • Nevi'im  • Ketuvim)  • Talmud (Mišna  • Gemara)  • Rabinski (Midraš  • Tosefta)  • Mišna Tora  • Tur  • Šulhan Aruh  • Zohar  • Tanija Etniciteti Aškenazi  • Sefardi  • Mizrahi  • Romanioti  • Italki  • Jemeniti  • Afrički  • Beta Israel  • Buharski  • Gruzijski  • Njemački  • Planinski  • Kineski  • Indijski  • Hazari  • Karaim  • Krimčaci  • Samaritanci  • Kripto-Jevreji Populacija SAD  • Izrael  • Rusija Irak  • Španija  • Portugal  • Gibraltar Italija  • Poljska  • Njemačka  • BiH Latinska Amerika  • Francuska Engleska  • Nizozemska  • Kanada Australija  • Mađarska  • Indija Turska  • Grčka  • Afrika Iran  • Kina  • Pakistan  • Rumunija Denominacije Alternativni  • Konzervativni Humanistčki  • Karaite  • Liberalni  • Ortodoksni  • Rekonstructionistički Reformski  • Obnova  • Tradicionalni Jezici Hebrejski  • Jidiš Judeo-perzijski  • Ladino Judeo-aramejski  • Judeo-arapski Historija Kronologija  • Vođe Drevna  • Kraljevina Juda Hram Babilonsko izgnanstvo Yehud Medinata Jeruzalem (u Judaizmu  • Kronologija) Hasmonejci  • Sanhedrin Šizme  • Farizeji Jevrejsko-rimski ratovi Kršćanstvo i judaizam Islam i judaizam Dijaspora  • Srednji vijek Sabatejci  • Hasidizam  • Haskalah Emancipacija  • Holokaust Alija (arapska  • sovjetska) Izrael (historija) sukob sa Arapima  • Zemlja Izrael Baal teshuva  • Progoni Antisemitizam (historija) Politika Cionizam (radnički  • revisionistički religijski  • zeleni  • opći) Bundizam  • Svjetski Agudath Israel Jevrejski feminizam  • Izraelska politika Jevrejska ljevica  • Jevrejska desnica
v  • r  • u

1. ↑ Whitelam, Keith (1997),"The Invention of Ancient Israel: The Silencing of Palestinian History (Routledge)