Adaptif radyasyon

Adaptif radyasyon veya adaptif yayılım (Latince: adaptare – uyumlandırmak; radiatus – yayılarak), evrimsel biyolojide hızlıca çoğalım gösteren bir tür veya soy içinde ekotipler husule getirerek ekolojik ve fenotipik çeşitliliğe yol açan, aynı zamanda yeni türlerin meydana gelmesinde büyük rol oynayarak birçok farklı grupların evrimine hizmet eden olayı tanımlayan terim.^[1] Bu süreç, son bir atadan başlayarak türleşmeye ve canlı organizmaların farklı çevre şartlarında ve yaşam ortamlarında yararlanabilecekleri, farklı morfolojik ve fizyolojik özelliklerin fenotipik adaptasyonlarına yol açar.^[1] Bu anlamda adaptif yayılım, az çeşitlilik gösteren bir türün çevre şartlarına özel uyumlar geliştirerek daha yüksek oranlarda çeşitlenmesi ve yayılmasıdır. Bunun yanında adoptif yayılım, daha önce işgal edilmemiş ve yararlanılmayan farklı ekolojik nişlerin kullanılabilmesi de sağlar.

Adaptif radyasyon, kladogeneze dair tipik bir örnek olup bir arada var olan türlerin yaşam ağacındaki dallarının veya fidanlarının grafiksel bir gösterimi şeklinde düşünülebilir.^[2] Bu süreç "alogenez", "alomorfoz", "kladogenez" veya "idyoadaptasyon" olarak da adlandırılır.

1. ^ ^{a b} Schluter, Dolph (2000). "The Ecology of Adaptive Radiation". Oxford University Press. ss. 10-11. ISBN 0-19-850523-X. 25 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011. 
2. ^ Lewin, Roger (2005). "Human evolution : an illustrated introduction" (5. bas.). s. 21. ISBN 1-4051-0378-7. 28 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2011.