Demokratik gerileme

Otokratikleşme olarak da adlandırılan demokratik gerileme,^[1][2][a] bir siyasi sistemin demokratik özelliklerinin azalmasıdır^[9] ve demokratikleşmenin tam tersidir. Demokrasi en popüler yönetim biçimidir ve 2020 yılında yapılan bir araştırmaya göre dünyadaki ulusların yarısından fazlası demokrasidir. Bu çalışmada 165 ülke incelenmiş ve bunların 98'inin demokrasi olduğu tespit edilmiştir.^[10] 2010'lardan bu yana dünya daha da otoriterleşti ve 2020'lere gelindiğinde dünya nüfusunun dörtte biri demokratik olarak gerileyen hibrit rejimler altında yaşıyor.^[10]

Demokratik gerilemenin öne sürülen nedenleri arasında demokrasiye yönelik halk desteğinin eksikliği, ekonomik eşitsizlik ve sosyal gerilimler, popülist veya kişiselci politikalar ve büyük güç politikalarından kaynaklanan dış etkiler yer almaktadır. Soğuk Savaş'ın sona ermesinden bu yana askeri darbeler yoluyla rejim değişikliği azalırken, daha incelikli gerileme biçimleri artmıştır. Yirminci yüzyılın sonlarındaki üçüncü demokratikleşme dalgası sırasında birçok yeni, zayıf kurumsallaşmış demokrasi kurulmuştur. Tam da bu rejimler demokratik gerilemeye karşı en savunmasız olanlardır.^[11][12] Üçüncü otokratikleşme dalgası, liberal demokrasilerin sayısının tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştığı 2010 yılından bu yana devam etmektedir.^[13][14]

Demokrasilerde demokratik gerileme, iktidarın barışçıl yollarla el değiştirmesi veya özgür ve adil seçimler gibi demokratik sistemi ayakta tutan siyasi kurumların devlet öncülüğünde zayıflamasından kaynaklanır. Bu siyasi unsurların gerilemenin başlamasına yol açtığı varsayılsa da demokrasinin temelini oluşturan bireysel hakların, özellikle de ifade özgürlüğünün ihlal edilmesi, demokratik sistemlerin zaman içindeki sağlığını, etkinliğini ve sürdürülebilirliğini sorgular.^[12][15] Ulusal krizler sırasında, demokratik gerilemenin kendine özgü riskleri vardır. Bu durum, liderlerin olağanüstü haller sırasında krizin ciddiyetiyle orantısız otokratik kurallar dayatması ya da durum düzeldikten sonra da bu kuralların yürürlükte kalması halinde ortaya çıkabilir.^[16]

1. ^ Skaaning, Svend-Erik (2020). "Waves of autocratization and democratization: a critical note on conceptualization and measurement" (PDF). Democratization. 27 (8): 1533-1542. doi:10.1080/13510347.2020.1799194. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Mart 2023. 
2. ^ Lührmann, Anna; Lindberg, Staffan I. (2019). "A third wave of autocratization is here: what is new about it?". Democratization. 26 (7): 1095-1113. doi:10.1080/13510347.2019.1582029. The decline of democratic regime attributes – autocratization 
3. ^ Mietzner, Marcus (2021). "Sources of resistance to democratic decline: Indonesian civil society and its trials". Democratization. 28 (1): 161-178. doi:10.1080/13510347.2020.1796649. 
4. ^ Mudde, Cas and Kaltwasser, Cristóbal Rovira (2017) Populism: a Very Short Introduction. New York: Oxford University Press. pp.86-96. 978-0-19-023487-4
5. ^ Laebens, Melis G.; Lührmann, Anna (2021). "What halts democratic erosion? The changing role of accountability". Democratization. 28 (5): 908-928. doi:10.1080/13510347.2021.1897109. 
6. ^ Daly, Tom Gerald (2019). "Democratic Decay: Conceptualising an Emerging Research Field". Hague Journal on the Rule of Law. 11: 9-36. doi:10.1007/s40803-019-00086-2. 
7. ^ Huq, Aziz Z (2021). "How (not) to explain a democratic recession". International Journal of Constitutional Law. 19 (2): 723-737. doi:10.1093/icon/moab058. 
8. ^ Chull Shin, Doh (2021). "Democratic deconsolidation in East Asia: exploring system realignments in Japan, Korea, and Taiwan". Democratization. 28 (1): 142-160. doi:10.1080/13510347.2020.1826438. 
9. ^ Walder, D.; Lust, E. (2018). "Unwelcome Change: Coming to Terms with Democratic Backsliding". Annual Review of Political Science. 21 (1): 93-113. doi:10.1146/annurev-polisci-050517-114628. Backsliding entails a deterioration of qualities associated with democratic governance, within any regime. In democratic regimes, it is a decline in the quality of democracy; in autocracies, it is a decline in democratic qualities of governance. 
10. ^ ^{a b} "Home | IDEA Global State of Democracy Report". www.idea.int. 27 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2023. 
11. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :02 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
12. ^ ^{a b} Rocha Menocal, Alina; Fritz, Verena; Rakner, Lise (June 2008). "Hybrid regimes and the challenges of deepening and sustaining democracy in developing countries1". South African Journal of International Affairs (İngilizce). 15 (1): 29-40. doi:10.1080/10220460802217934. ISSN 1022-0461. 21 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 
13. ^ Maerz, Seraphine F.; Lührmann, Anna; Hellmeier, Sebastian; Grahn, Sandra; Lindberg, Staffan I. (18 Mayıs 2020). "State of the world 2019: autocratization surges – resistance grows". Democratization. 27 (6): 909-927. doi:10.1080/13510347.2020.1758670. ISSN 1351-0347. 
14. ^ Boese, Vanessa A.; Lundstedt, Martin; Morrison, Kelly; Sato, Yuko; Lindberg, Staffan I. (2022). "State of the world 2021: autocratization changing its nature?". Democratization. 29 (6): 983-1013. doi:10.1080/13510347.2022.2069751. ISSN 1351-0347. 
15. ^ Lindberg, Staffan I. "The Nature of Democratic Backsliding in Europe". Carnegie Europe (İngilizce). 13 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021. 
16. ^ "Pandemic Backsliding". www.v-dem.net. V-Dem. 21 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2021. 

Kaynak hatası: <ref> "lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)