Dubai

Dubai إمارة دبي
Emirlik
Bayrak Arma
Dubai haritası
Kuruluş	9 Haziran 1833
İngiltere'den bağımsızlığı	2 Aralık 1971
Alt idari birimler	Liste Cebel Ali Hatta El Huneyve El Avir Al Hajarain Al Lusayli Al Marqab Al Faq Hail Assam Ud al-Bayda Al Malaiha Al Madam Margham Urqub Juwayza Al Qima
İdare
• Tür	Parlamenter monarşi
• Şeyh	Muhammed bin Raşid El Maktum
Yüzölçümü
• Toplam	4115 km²
Nüfus  (28 Kasım 2016)
• Toplam	2,672,849
• Yoğunluk	463.17/km²
Nüfus Yapısı  (2005)[1]	% 53 Hint  % 17 BAE'li  % 13,3 Pakistanlı  % 7,5 Bangladeşli  % 2,5 Filipinli  % 1,5 Sri Lankalı  % 0,3 Amerikalı  % 5,7 Diğer ülkelerden

Dubai veya Dübey (Arapça: دُبَيّ Dübeyy), Arap Yarımadası'nda Birleşik Arap Emirlikleri'ni oluşturan yedi emirlikten birisidir. Emirlik'in yönetim biçimini ve kapladığı tüm alanı ifade eden Dubai Emirliği'nden; Dubai Kenti tanımlaması ile ayırt edilir.

Dubai, 1900'lü yıllarda küçük bir balıkçı ve liman kasabasıydı. 1930'larda Dünya Genel Ekonomik Krizinin, Dubai İnci Piyasasını da etkileyerek çökmesine yol açmasından uzun bir süre sonra 1969'da Dubai'de petrol bulunarak ihraç edilmeye başlandı. Bölgeyi himayesinde bulunduran İngiltere 1968'de bölgeden çekileceğini açıkladı. İngiltere'nin bölgeden çekilmesinden sonra Dubai, 2 Aralık 1971'de Abu Dabi, Şarika, Acman, Füceyre ve Ummül Kayveyn emirlikleri monarşik bir federasyon yapılanması ile birleşerek Birleşik Arap Emirlikleri'ni kurdular. 1972'nin başlarında Resü'l-Hayme de diğer altı emirliğe katıldığında Birleşik Arap Emirlikleri'nin bugünkü yedi emirlikten müteşekkil yapısı oluştu. Bölgede petrolün bulunmasından sonra Dubai'nin geliri devamlı ve hızla yükseldi ve emirlik bir ticaret, alışveriş ve turizm kenti hâline geldi.

Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri'nin en yüksek nüfusuna ve Abu Dabi'den sonra ikinci en geniş yüz ölçümüne (4.114 km²) sahip emirliğidir.^[2] Dubai ve Abu Dabi ülkenin yasama organı Federal Ulusal Konseyi içinde ulusal önem taşıyan kritik konularda veto etme hakkına sahip bulunan iki emirliğidir.^[3] Dubai, Emirlikler'in kuzey kıyısında, Abu Dabi ve Şarika emirlikleri arasında yer almakta ve Şarika ve Acman ile birlikte Dubai-Şarika-Acman metropolitan alanını oluşturmaktadırlar.

Dubai'den ilk bahis 1095 ve bölgedeki ilk kaydedilen yerleşim 1799 tarihlidir. Dubai Şeyhliği 1833'te, şimdiki Suudi Arabistan'da bulunan, o günlerde İkinci Suudi Devletinde yaşamakta olan Şeyh Maktum bin Butti El-Maktum'un Beni Yas kabilesinden 800 kişi ile birlikte bugünkü Dubai Koyu'nun (Dubai Creek) bulunduğu yere yerleşmeleri ile Beni Yas'ın Ebu Falasa boyu tarafından kuruldu. 1892'de İngiltere'yle bir himaye anlaşması imzalamalarıyla bölge kontrolleri altında kaldı^[4] ve 1971'de bağımsızlıklarını almalarından sonra yeni doğan Birleşik Arap Emirlikleri'ne katıldı. Stratejik coğrafi alanının, kenti önemli bir ticaret merkezi yapmasından önce 20. yüzyılın başlarında Dubai önemli bir bölgesel limana sahipti.

Bugün, Dubai Orta Doğu ve Basra Körfezi bölgesinde sürekli gelişen dünya çapında bir kent olarak ticari ve kültürel bir merkez, kozmopolit bir metropol kentidir.^[5] Aynı zamanda yolcu ve kargo taşımacılığı bakımından taşımacılık merkezlerinden birisidir. Dubai ekonomisi tarihsel olarak petrol sanayisi üzerine kurulmuş olsa da, Emirlik batı tipi işletmecilik usulleriyle yürüttüğü turizm, havayolları, gayrimenkul işlemleri ve mali hizmetler alanında önemli gelir kalemlerini oluşturmuştur.^[6][7][8]

Dubai son zamanlarda geniş ölçekli inşaat projeleri ve sportif karşılaşmaları ile dünyanın ilgisini çekmektedir. Dubai, aralarında dünyanın en yüksek binası olan Burç Dubai'nin de bulunduğu çok sayıda gökdelen ve yüksek binaları, iddialı bir proje olan insan yapımı Palmiye Adaları, otelleri ve bölgenin ve dünyanın en geniş ölçekli alışveriş merkezleriyle bir sembol durumuna gelmiştir. Palmiye Adaları; Palm Deyra, Palm Cumeyra ve Palm Cebel Ali olmak üzere üç ayrı adadan oluşmakta ve Palm Deyra ile Palm Cumeyra arasında Dünya Adacıkları yer almaktadır. Yükselen bu ekonomisiyle Güney Asya'dan bir iş gücünü çekmiştir.^[9] Dubai emlak piyasası, dünya çapındaki 2008-2009 krizinin bir sonucu olarak 2008-2009'da önemli bir bozulma yaşadı.^[10] Bununla birlikte, 2013 tarihli Oxford Bussiness Group tarafından düzenlenen bir rapor, Dubai'nin komşu emirliklerden gelen katkılarla tedrici bir iyileşme gösterdiğini belirtmektedir.^[11]

2012 yılı verilerine göre, Dubai en pahalı kentler sıralamasında Orta Doğu'da birinci, dünya sıralamasında ise yirmi ikinci kenttir.^[12][13] 2011'de Dubai, Amerikan danışma firması Mercer tarafından Orta Doğu'da yaşanabilecek en iyi kentlerden birisi olarak değerlendirilmiştir.^[14]

2012'de Ekonomist Bilgi Toplama Ünitesi'nin indeksine göre, toplam 55,9 miktarla 40. sırada yer almıştır. Aynı firmanın 2013 yılı ekonomik araştırma raporunun, geleceğin rekabetçi kentleri sonucuna göre; Dubai 2025'te aynı indekste 23. sıraya yükselecektir.^[15] Hintler Dubai emlak piyasasında en başta gelen yabancı yatırımcılar olmaktadır.^[16]

1. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; GUM isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
2. ^ "United Arab Emirates: metropolitan areas". World-gazetteer.com. 4 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2009. 
3. ^ The Government and Politics of the Middle East and North Africa. D Long, B Reich. p.157
4. ^ "Give me a break: stop knocking Dubai". The Daily Telegraph. Londra. 16 Haziran 2011. 28 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2011. 
5. ^ "The 2008 Global Cities Index". Foreign Policy. 15 Ekim 2008. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2010. 
6. ^ Oil share dips in Dubai GDP 3 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. AMEInfo (9 June 2007) Retrieved on 15 October 2007.
7. ^ Dubai economy set to treble by 2015 27 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ArabianBusiness.com (3 February 2007) Retrieved on 15 October 2007.
8. ^ "Dubai diversifies out of oil". AMEInfo. 7 Eylül 2005. 26 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008. 
9. ^ Mike Davis (scholar),(2006) 19 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20120419202830/http://newleftreview.org/?page=article&view=2635 arşivlendi. Fear and Money in Dubai, New Left Review 41, pp. 47-68
10. ^ "Job losses hasten property decline in Dubai but medium-long term outlook upbeat". Propertywire.com. 3 Aralık 2008. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2009. 
11. ^ "Dubai witnessed stable financial recovery - report". Arabiangazette.com. 28 Haziran 2012. 12 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2013. 
12. ^ Lucy Barnard (6 Mart 2013). "Cost of living in Dubai rising rapidly - The National". Thenational.ae. 6 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2013. 
13. ^ "Oslo, Zürich and Tokyo are most expensive cities". Thepeninsulaqatar.com. 14 Eylül 2012. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2013. 
14. ^ Gillian Duncan (8 Mart 2013). "Abu Dhabi and Dubai are best places to live in the Middle East, survey says - The National". Thenational.ae. 13 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2013. 
15. ^ "Hot Spots 2025: Dubai Moves Up to 23rd Place Dubai Chronicle". Dubaichronicle.com. 2 Temmuz 2013. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2013. 
16. ^ "Indians top foreign investors in Dubai realty". The Times of India. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2013.