Holokost

Holokost
Yahudi Soykırımı
HaŞoah

II. Dünya Savaşı ve Yahudilere yönelik zulüm
Auschwitz Albümü'nden bir fotoğraf: Naziler tarafından Auschwitz toplama kampındaki gaz odalarına gönderilmek için seçilen Macaristanlı Yahudiler, Mayıs/Haziran 1944.[1]
Bölge	Nazi Almanyası geneli ve Alman işgal toprakları
Tarih	1941-45
Hedef	Yahudiler
Saldırı türü	Soykırım, etnik temizlik, tehcir, katliam, ölüm yürüyüşü, nefret suçu
Ölü	6 milyon civarı[2]
İşleyen	Nazi Almanyası, Mihver Devletleri ve işbirlikçileri
Katılımcı sayısı	200.000 - 250.000 [3]
Sebep	Ari ırk düşüncesi, antisemitizm
Mahkemeler	Nürnberg Duruşmaları

Holokost (Grekçe: ὁλόκαυστος, romanize: holókaustos), Yahudi Soykırımı veya HaŞoah (İbranice: השואה‎, lit. "felaket"), Adolf Hitler liderliğindeki Nazi Almanyası döneminde, Heinrich Himmler'in liderliğindeki SS güçleri tarafından işgal edilen sınırlar içerisinde yaklaşık 6 milyon Yahudi'nin (kaynaklara göre ölü sayısı değişir) sistemli bir şekilde öldürüldükleri soykırım.^[4]

Bazı akademisyenler, Romanların toplu katliamının ve özürlü insanların öldürülmelerinin de bu tanıma katılmaları gerektiğini savunur^[5][6] ve bazı bilim insanları da Holokost tanımının, Naziler tarafından öldürülen Sovyet tutsaklar, Polonyalılar ve eşcinselleri de içermesi gerektiğini savunmuştur.^[7][8] Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından ortaya çıkan rakamlarla birlikte, yakın dönemdeki tahminler, 10-11 milyon civarında insanın Nazi rejimi tarafından öldürüldüğünü göstermektedir.^[9]

Holokost öncesinde sayıları dokuz milyonu bulunan Avrupalı Yahudilerin yaklaşık üçte ikisi öldürüldü.^[10] Bir milyonun üzerinde Yahudi çocuk, yaklaşık iki milyon Yahudi kadın ve üç milyon Yahudi erkek Holokost’ta öldürüldü.^[11][12] Almanya ve Almanların işgal ettiği sınırlar içerisindeki 40.000 üzerindeki bir tesis ağı, Yahudi ve diğer kurbanları toplamak, hapsetmek ve öldürmek için kullanıldı.^[13]

Holokost'a giden süreçte şiddet ve soykırım aşama aşama gerçekleşti. Yahudilerin sivil haklarını elinden alan, en meşhuru 1935 yılındaki Nürnberg Yasaları olan birçok yasa, Avrupa’da II. Dünya Savaşı patlak vermeden yürürlüğe girdi. Toplama kampları, mahkûmların, ya bitkinlikten ya da hastalıktan ölene kadar köle gibi çalıştırılmaları için kurulmuştu. Almanya’nın her işgal ettiği yerde paramiliter grup (Almanca: Einsatzgruppen), Yahudileri ve politik muhalifleri, toplu infazlarla öldürdü.

İşgalciler, Yahudileri ve Romanları gettolara hapsedip nakliye trenleriyle ölüm kamplarına gönderilmeden önce bir arada tuttular. Yolculuk boyunca ölmeyenler ya ölene dek çalıştırıldı, ya tıbbi deneyler için kullanıldı, ya da sistematik bir şekilde gaz odalarında öldürüldü. Alman bürokrasisinin her kolu, soykırımın lojistiğine yardım etti ve Üçüncü Reich’ı, Holokost akademisyenlerinin belirttiği gibi bir Soykırım Devleti’ne dönüştürdü.^[14]

1. ^ "The Auschwitz Album" 10 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Yad Vashem. Erişim tarihi: 24 Eylül 2012.
2. ^ "Holocaust | Definition, Concentration Camps, History, & Facts | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2022. 
3. ^ Kay 2021, s. 2.
4. ^ "Holokost" ibaresinin bulunabileceği bazı kaynaklar şunlardır: Bauer 2002, Cesarani 2004, Dawidowicz 1981, Evans 2002, Gilbert 1986, Hilberg 1996, Longerich 2010, Phayer 2000, Zuccotti 1999.
5. ^ Friedlander 1995, s. xii-xiii
6. ^ Niewyk 2012, s. 191.
7. ^ Davies, Norman; Lukas, Richard C. (2001). The forgotten Holocaust: the Poles under German occupation, 1939–1944. New York: Hippocrene. ISBN 0-7818-0901-0. KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (link)
8. ^ Wytwycky, Bohdan (1980). The Other Holocaust: Many Circles of Hell. The Novak Report. 
9. ^ The historian Timothy Snyder has argued the importance of giving different names to those atrocities: "The point is not that the Nazi extermination of European Jews can never and in no way be usefully compared to other crimes. The point is that the word "Holocaust" means precisely that, and not something else, and we have to preserve the terms to have a chance of understanding the history. Germany implemented other policies of mass murder besides the Holocaust; we should and do give them other names." Snyder on Savegry^{[ölü/kırık bağlantı]}
10. ^ Dawidowicz 1975, s. 403
11. ^ Hedgepeth & Saidel 2010, s. 16.
12. ^ Fitzgerald 2011, s. 4.
13. ^ Eric Lichtblau (1 Mart 2013). "The Holocaust Just Got More Shocking". The New York Times. 2 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2013. 
14. ^ Berenbaum 2005, s. 103.