Murray Rothbard

Murray Rothbard
1970'lerde Rothbard
Tam adı	Murray Newton Rothbard
Doğumu	2 Mart 1926(1926-03-02) New York, ABD
Ölümü	7 Ocak 1995 (68 yaşında) New York, ABD
Alma mater	Columbia Üniversitesi
Okulu	Avusturya Okulu
Kurumu	Brooklyn Politeknik Enstitüsü Nevada Üniversitesi, Las Vegas Liberteryen Çalışmalar Merkezi Cato Institute Mises Enstitüsü
İlgi alanları	Ekonomi tarihi, Ekonomik düşünce tarihi, Hukuk felsefesi, Siyaset felsefesi, Praksiyoloji
Önemli fikirleri	Anarko-kapitalizm Tarihsel revizyonizm Paleoliberteryenizm
Etkilendikleri Aristo, Thomas Aquinas, Frédéric Bastiat, Eugen von Boehm-Bawerk, Étienne Bonnot de Condillac, Hugo Grotius, Henry Hazlitt, John Locke, H. L. Mencken, Carl Menger, Ludwig von Mises, Franz Oppenheimer, Herbert Spencer, Lysander Spooner, Benjamin Tucker, Anne Robert Jacques Turgot, Francisco de Vitoria
Etkiledikleri Hoppe, Rockwell, Hess, Konkin, Oglesby, Narveson, Heath, Callahan, Raico, Salerno, Sobran, Stringham, McElroy, Tucker, Bylund, Long, Carson, Chartier, Richman, Stromberg, Sciabarra, Caplan, Murphy, Woods, Kinsella, Nozick, Molyneux, Thornton, Horton, Raimondo, DiLorenzo, Horwitz, Boettke, Huerta de Soto, Block, von NotHaus, the Tannehills, Paul, Higgs, Benson, Barnett, Leeson, Holcombe, Watner, LeFevre

Murray Newton Rothbard (2 Mart 1926 - 7 Ocak 1995), Avusturya Okulu'na mensup^[1][2][3][4] Amerikalı bir iktisatçı,^[5] iktisat tarihçisi,^[6][7] siyaset teorisyeni^[8] ve aktivisttir. Rothbard, 20. yüzyıl Amerikan liberteryen hareketinin, özellikle de sağ kanat kollarının merkezi bir figürüydü ve anarko-kapitalizmin kurucusu ve önde gelen teorisyenlerinden biriydi.^{[9][10][11][12][13][14]} Siyaset teorisi, tarih, ekonomi ve diğer konularda yirmiden fazla kitap yazdı.^[9]

Rothbard, "kurumsal devletin tekel sistemi"^[15] tarafından sağlanan tüm hizmetlerin özel sektör tarafından daha verimli bir şekilde sağlanabileceğini savunmuş ve devletin "sistematik hale getirilmiş ve büyük yazılmış soygun organizasyonu" olduğunu yazmıştır.^[16][17][18] Kısmi rezerv bankacılığını bir tür dolandırıcılık olarak nitelendirdi ve merkez bankacılığına karşı çıktı.^[19] Diğer ulusların iç işlerine yönelik her türlü askeri, siyasi ve ekonomik müdahaleciliğe kategorik olarak karşı çıkmıştır.^[20][21] Öğrencisi Hans-Hermann Hoppe'ye göre, "Rothbard olmasaydı anarko-kapitalist hareketten söz edilemezdi".^[22]

Hoppe, Rothbard'ı akademide "uç bir varoluşa" öncülük eden biri olarak tanımlamıştır.^[23] Rothbard ana akım ekonomik metodolojileri reddetmiş ve bunun yerine Ludwig von Mises'in praksiyolojisini benimsemiştir. Rothbard, New York Üniversitesi'nin Wall Street'teki bir bölümünde, daha sonra Brooklyn Polytechnic'te ve 1986'dan sonra Las Vegas Nevada Üniversitesi'nde ekonomi dersleri verdi.^[8][24] Petrol milyarderi Charles Koch ile ortak olan Rothbard, 1970'lerde Cato Enstitüsü ve Liberteryen Çalışmalar Merkezi'nin kurucularındandı.^[9] Koch ile yollarını ayırdı ve 1982 yılında Alabama'da Mises Enstitüsü'nü kurmak üzere Lew Rockwell ve Burton Blumert'e katıldı.

Rothbard eşitlikçiliğe ve sivil haklar hareketine karşı çıkmış ve refah devleti'nin büyümesinden kadınların oy vermesini ve aktivizmini sorumlu tutmuştur.^{[10][11][25][26]} Tarihsel revizyonizmi destekledi ve Holokost inkârcısı Harry Elmer Barnes ile arkadaş oldu.^[27][28][29] Kariyerinin ilerleyen dönemlerinde Rothbard, sağcı popülizmi destekleyerek ve David Duke'u savunarak paleo-muhafazakârlık (paleoliberteryenizm olarak adlandırdığı) ile liberter bir ittifakı savunmuştur.^{[25][30][31][32]} 2010'larda, alternatif sağ üzerinde bir etki olarak yeniden dikkat çekti.^{[10][33][34][35]}

1. ^ Lewis, David Charles (2006). "Rothbard, Murray Newton (1926–1995)". Ross Emmett (Ed.). Biographical Dictionary of American Economists. Thoemmes. ISBN 978-1-84371112-4. 
2. ^ David Boaz, April 25, 2007, Libertarianism – The Struggle Ahead 4 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Encyclopædia Britannica blog; reprinted at the Cato Institute: "a professional economist and also a movement builder".
3. ^ F. Eugene Heathe, 2007. Encyclopedia of Business Ethics and Society, SAGE, 89 16 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: "an economist of the Austrian school".
4. ^ Ronald Hamowy, ed., 2008, The Encyclopedia of Libertarianism, Cato Institute, SAGE, 1-41296580-2, p. 62: "a leading economist of the Austrian school"; pp. 11, 365, 458: "Austrian economist".
5. ^ Stout, David (11 Ocak 1995). "Murray N. Rothbard, Economist and Free-Market Exponent, 68". The New York Times. 5 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2017. 
6. ^ Bessner, Daniel (8 Aralık 2014). "Murray Rothbard, political strategy, and the making of modern libertarianism". Intellectual History Review. 24 (4): 441-456. doi:10.1080/17496977.2014.970371. 
7. ^ Matthews, Peter Hans; Ortmann, Andreas (July 2002). "An Austrian (Mis)Reads Adam Smith: A critique of Rothbard as intellectual historian". Review of Political Economy. 14 (3): 379-392. CiteSeerX 10.1.1.535.510 $2. doi:10.1080/09538250220147895. 
8. ^ ^{a b} Raimondo, Justin (2000). An Enemy of the State: The Life of Murray N. Rothbard. Amherst, NY: Prometheus Books. ISBN 978-1-61592-239-0. OCLC 43541222. 
9. ^ ^{a b c} Doherty, Brian (2008). "Rothbard, Murray (1926–1995)". Hamowy, Ronald (Ed.). The Encyclopedia of Libertarianism. Thousand Oaks, Calif.: SAGE Publications. ss. 10, 441-43. ISBN 978-1412965804. OCLC 233969448. 
10. ^ ^{a b c} Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :11 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
11. ^ ^{a b} Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :14 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
12. ^ Newman, Saul (24 Mart 2010), The Politics of Postanarchism, Edinburgh University Press, s. 43, doi:10.3366/edinburgh/9780748634958.003.0006, erişim tarihi: 4 Eylül 2023 
13. ^ Goodway, David (1 Ekim 2006). Anarchist Seeds Beneath the Snow. Liverpool University Press. doi:10.5949/upo9781846312557. ISBN 978-1-84631-025-6. 
14. ^ Kinna, Ruth (29 Ekim 2013), "Anarchism", Sociology, Oxford University Press, doi:10.1093/obo/9780199756384-0059, ISBN 978-0-19-975638-4, erişim tarihi: 4 Eylül 2023 
15. ^ Rothbard, Murray. The Great Society: A Libertarian Critique 18 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Lew Rockwell.
16. ^ Rothbard, Murray (1997). "The Myth of Neutral Taxation". The Logic of Action Two: Applications and Criticism from the Austrian School. Cheltenham, UK: Edward Elgar. s. 67. ISBN 978-1858985701.  First published in The Cato Journal, Fall 1981.
17. ^ Hoppe, Hans-Hermann (1998). "Introduction". The Ethics of Liberty. Ludwig von Mises Institute. 14 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2014. 
18. ^ Rothbard, Murray (2002) [1982]. "The Nature of the State". The Ethics of Liberty. New York: New York University Press. ss. 167-68. ISBN 978-0814775066. 14 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2014. 
19. ^ Rothbard, Murray (2008) [1983]. The Mystery of Banking (2. bas.). Auburn, Ala.: Ludwig von Mises Institute. ss. 111-13. ISBN 978-1933550282. 14 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2014. 
20. ^ Casey, Gerard (2010). Meadowcroft, John (Ed.). Murray Rothbard. Major Conservative and Libertarian Thinkers. 15. Londra: Continuum. ss. 4-5, 129. ISBN 978-1441142092. 
21. ^ Klausner, Manuel S. (Feb. 1973). "The New Isolationism." An Interview with Murray Rothbard and Leonard Liggio. Reason. Full issue. 13 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
22. ^ Hoppe, Hans-Hermann (31 Aralık 2001). "Anarcho-Capitalism: An Annotated Bibliography". 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2013. 
23. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :9 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
24. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :10 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
25. ^ ^{a b} Hawley, George (2016). Right-wing critics of American conservatism. Lawrence. ss. 159-167. ISBN 978-0-7006-2193-4. OCLC 925410917. 
26. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :5 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
27. ^ Bertrand Badie, Dirk Berg-Schlosser, Leonardo Morlino, Editors, International Encyclopedia of Political Science, Volume 1, "Revisionism" entry, SAGE, 2011 p. 2310 17 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 1412959632
28. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :7 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
29. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :17 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
30. ^ Sanchez, Julian; Weigel, David (16 Ocak 2008). "Who Wrote Ron Paul's Newsletters?". Reason. 2 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2013. 
31. ^ Zwolinski, Matt; Tomasi, John (2023). The Individualists: Radicals, Reactionaries, and the Struggle for the Soul of Libertarianism. United Kingdom: Princeton University Press. s. 244. ISBN 9780691155548. 
32. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :15 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
33. ^ Slobodian, Quinn (November 2019). "Anti-'68ers and the Racist-Libertarian Alliance: How a Schism among Austrian School Neoliberals Helped Spawn the Alt Right". Cultural Politics. 15 (3): 372-386. doi:10.1215/17432197-7725521. 
34. ^ Cooper, Melinda (November 2021). "The Alt-Right: Neoliberalism, Libertarianism and the Fascist Temptation". Theory, Culture & Society. 38 (6): 29-50. doi:10.1177/0263276421999446. 
35. ^ Ganz, John (19 Eylül 2017). "Libertarians Have More in Common with the Alt-right than They Want You to Think". The Washington Post. 7 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2022.