Thoth

'Thoth (/θoʊθ, toʊt/ ; Koinē GreekThṓth, Coptic Thōouttan alınmıştır. (Mısırca: ḏḥwtj "İbis gibidir" anlamına gelir) Eski bir Mısır tanrısıdır. Sanatta, genellikle kutsal olan hayvanlar olan ibis veya babun başlı bir adam olarak tasvir edildi. Dişi muadili Seshat', karısı Ma'at' idi.^[1] Ayın, bilgeliğin, bilginin, yazının, hiyerogliflerin, bilimin, sihrin, sanatın ve yargının tanrısıydı. Yunan karşılığı Hermes'tir.

Thoth
Sembolü	Ibis, Ay diski, papirus tomarı, kargı kalem, yazı paleti, babun

Thoth'un ana tapınağı Hermopolis (Mısırbilimsel telaffuz : "Khemenu") şehrinde bulunuyordu. Mısır Arapçasında el-Ashmunein olarak bilinen Thoth Tapınağı, Hristiyanlık öncesi büyük ölçüde yıkılır. Geride kalan çok büyük pronaosu 19. yüzyılın ortalarında yıkıldı ve bir şeker fabrikasının temeli için dolgu olarak kullanıldı.^[2]

Thoth Hermopolis'te sekiz ana tanrıdan oluşan bir panteon olan " Ogdoad "ı yönetiyordu ve eşi Nehmetawy idi. Diğer şehirlerde de çok sayıda tapınağı vardı.^[3]

Thoth, Mısır mitolojisinde evreni sürdürmek ve Ra'nın güneş teknesinin her iki tarafında duran iki tanrıdan biri (diğeri Ma'at) olmak gibi birçok hayati ve önemli rol oynadı.^[4] Eski Mısır'ın daha sonraki tarihinde tanrısal anlaşmazlıkların hakemliği,^[5] büyü sanatları, yazı sistemi ve ölülerin yargılanması ile yoğun bir şekilde ilişkilendirildi.^[6]

Wahib Atallah'a göre Nisa suresi 51 de geçen جِبْت‎ (jibt); قِبْط‎ (Qıbt, Kıpti, İng; Copt, "Mısırlı") kelimesinin, birçok ayette tekrarlanan طَاغُوت (ṭāḡūt) ise kişileştirme ile birlikte Thoth'un Hicazi telaffuzundan başka bir şey değildi.^[7][8]

1. ^ Thutmose III: A New Biography By Eric H Cline, David O'Connor University of Michigan Press (January 5, 2006)p. 127
2. ^ Temple of the World: Sanctuaries, Cults, and Mysteries of Ancient Egypt (İngilizce). American University in Cairo Press. 2013. s. 149. ISBN 978-977-416-563-4. 
3. ^ (Budge The Gods of the Egyptians Thoth was said to be born from the skull of Set also said to be born from the heart of Ra.p. 401)
4. ^ (Budge The Gods of the Egyptians Vol. 1 p. 400)
5. ^ (Budge The Gods of the Egyptians Vol. 1 p. 405)
6. ^ (Budge The Gods of the Egyptians p. 403)
7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 
8. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Haziran 2023.