Volodimir Zelenski

Volodimir Zelenski Володимир Зеленський
2023'te Zelenski
6. Ukrayna devlet başkanı
Görevde
Makama geliş 20 Mayıs 2019[1]
Başbakan	Volodimir Hroysman (2019) Oleksiy Honçaruk (2019-2020) Denis Şmihal (2020-)
Yerine geldiği	Petro Poroşenko
Kişisel bilgiler
Doğum	Volodimir Oleksandroviç Zelenski 25 Ocak 1978 (46 yaşında) Kriviy Rig, Ukrayna SSC, Sovyetler Birliği
Vatandaşlığı	Ukrayna
Partisi	Bağımsız
Diğer siyasi bağlantıları	Halkın Hizmetkârı (2018-günümüz)
Evlilik(ler)	Olena Zelenska (e. 2003)
Çocuk(lar)	2
Yaşadığı yer	Mariinski Sarayı
Bitirdiği okul	Kiev Ulusal Ekonomi Üniversitesi
Mesleği	Siyasetçi · Komedyen · Oyuncu
İmzası
Resmî site	president.gov.ua/en

Volodimir Oleksandroviç Zelenski (Ukraynaca: Володимир Олександрович Зеленський, Ukraynaca telaffuz: [woloˈdɪmɪr olekˈsɑndrowɪdʒ zeˈlɛnʲsʲkɪj]; d. 25 Ocak 1978), 2019'dan beri Ukrayna'nın altıncı ve şu anki devlet başkanı olarak görev yapan Ukraynalı politikacı, komedyen ve aktör.

Ukraynalı Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Zelenski, Ukrayna'nın orta kesimindeki Dnipropetrovsk Oblastı'nın büyük şehirlerinden Krıvıy Rih'te anadili Rusça olan bir ailenin çocuğu olarak büyüdü. Oyunculuk kariyerinden önce Kiev Ulusal Ekonomi Üniversitesi'nden hukuk diploması aldı. Daha sonra komedi alanında kariyer yaptı ve Zelenski'nin kurgusal bir Ukrayna devlet başkanını canlandırdığı TV dizisi Halkın Hizmetkarı da dahil olmak üzere film, çizgi film ve TV şovları üreten Kvartal 95 adlı yapım şirketini kurdu. Dizi 2015'ten 2019'a kadar yayınlandı ve son derece popüler oldu. Mart 2018'de Kvartal 95 çalışanları tarafından diziyle aynı adı taşıyan bir siyasi parti kuruldu.

31 Aralık 2018'de Zelenski, 2019 başkanlık seçimlerindeki adaylığını, dönemin Devlet Başkanı Petro Poroşenko'nun 1+1 televizyon kanalında yaptığı yeni yıl konuşmasıyla birlikte açıkladı. Siyasete yabancı olan Poroşenko, seçim için yapılan kamuoyu yoklamalarında şimdiden en önde gelen isimlerden biri haline gelmişti. İkinci turda Poroşenko'yu yenerek yüzde 73,23 oyla seçimi kazandı. Kendisini düzen ve yolsuzluk karşıtı bir figür olarak konumlandırdı. Başkan olarak Zelenski, devletin ve ülke nüfusunun Ukraynaca ve Rusça konuşan kesimleri arasında birliğin savunucusu oldu.^[2] Başkan olarak göreve başlamasından kısa bir süre sonra yapılan erken parlamento seçimlerinde partisi ezici bir zafer kazandı. Yönetiminin ilk iki yılında Zelenski, Ukrayna Yüksek Şurası üyelerinin yasal dokunulmazlığının kaldırılmasını,^[3] ülkenin COVID-19 salgınına ve ardından gelen ekonomik durgunluğa verdiği yanıtı ve Ukrayna'da yolsuzlukla mücadelede bazı sınırlı ilerlemeleri denetledi.^[4][5][6]

Başkanlık kampanyası sırasında Zelenski, Ukrayna'nın Rusya ile uzun süredir devam eden çatışmasını sona erdirme sözü verdi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile diyalog kurma girişiminde bulundu.^[7] Yönetimi, 2021 yılında Rusya ile gerilimin tırmanmasıyla karşı karşıya kaldı ve Şubat 2022'de başlayan tam ölçekli bir Rus işgalinin başlatılmasıyla sonuçlandı. Zelenski'nin Rus askeri yığınağı sırasındaki stratejisi, Ukrayna halkını sakinleştirmek ve uluslararası topluma Ukrayna'nın misilleme yapma niyetinde olmadığına dair güvence vermekti.^[8] Başlangıçta yakın bir savaş uyarılarına mesafeli dururken, tehdide "dayanmak" için NATO'dan güvenlik garantileri ve askeri destek talep etti.^[9] İşgalin başlamasının ardından Zelenski, Ukrayna genelinde sıkıyönetim ve silahlı kuvvetlerin genel seferberlik ilan etti. Kriz sırasındaki liderliği kendisine uluslararası alanda büyük övgü kazandırdı ve Ukrayna direnişinin sembolü olarak nitelendirildi.^[10] Zelenski, 2022 yılı için Time Yılın Kişisi seçildi ve Ukrayna'da yapılan kamuoyu yoklamaları onu Ukrayna'nın en büyük devlet başkanı olarak gösterdi.^[11]

1. ^ "Volodymyr Zelensky: Comedian-president calls snap election". BBC News. 20 Mayıs 2019. 3 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2019. 
2. ^ Hosa, Joanna; Wilson, Andrew (25 Eylül 2019). Zelensky Unchained: What Ukraine's New Political Order Means For Its Future. European Council on Foreign Relations. 9 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2022. 
3. ^ "Ukraine Lifts Prosecutorial Immunity For Members Of Parliament" (İngilizce). Radio Free Europe/Radio Liberty. 19 Aralık 2019. 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022. 
4. ^ Peleschuk, Dan (15 Nisan 2021). "Ukraine's anti-corruption effort struggles, but soldiers on". Eurasianet (İngilizce). 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022. 
5. ^ Wilson, Andrew (6 Temmuz 2021). Faltering fightback: Zelensky's piecemeal campaign against Ukraine's oligarchs. European Council on Foreign Relations. 26 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2022. 
6. ^ Khalaf, Roula; Miller, Christopher; Hall, Ben (5 Aralık 2022). "FT Person of the Year: Volodymyr Zelenskyy. 'I am more responsible than brave'". Financial Times. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2022. 
7. ^ Lutsevych, Orysia (16 Kasım 2021). "Ukraine still backs Zelenskyy despite slow progress" (İngilizce). Chatham House. 17 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022. 
8. ^ "Conflict in Ukraine" (İngilizce). Global Conflict Tracker. 23 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2022. 
9. ^ Seibt, Sébastian (18 Şubat 2022). "Military tactics: Zelensky plays both sides in Ukrainian crisis" (İngilizce). France 24. 18 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2022. 
10. ^ Ledwidge, Frank (3 Mart 2022). "Ukraine war: what are Russia's strategic aims and how effectively are they achieving them?". The Conversation (İngilizce). 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
11. ^ "Українці визначилися з "найкращим президентом" в історії країни - Рейтинг" (Rusça). LIGA. 18 Mayıs 2020. 28 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2020.