Iqtisodiyot (fan)

Iqtisodiyot (qadimgi yunoncha: οἶκος „uy, xonadon“ + νόμος „nom, boshqaruv ostidagi hudud“)^[1] — jamiyatning iqtisodiy faoliyati, shuningdek ishlab chiqarish, taqsimlash, ayirboshlash va isteʼmol qilish tizimida rivojlanadigan munosabatlar yigʻindisi hisoblanadi.

Birinchi marta ilmiy ishda „iqtisod“ soʻzi IV asrda ishlatila boshlangan. Miloddan avvalgi Ksenofontdan, uni „tabiatshunoslik“ deb ataydi. Aristotel iqtisodni xrematistika bilan qarama-qarshi qoʻydi — foyda olish bilan bogʻliq boʻlgan inson faoliyati sohasi^[2] deb hisoblagan. Zamonaviy falsafada iqtisodiyot qiymat tushunchasi nuqtai nazaridan qaraladigan ijtimoiy munosabatlar tizimi sifatida qaraladi^[3]. Iqtisodiyotning asosiy vazifasi — insonlar hayoti uchun zarur boʻlgan va ularsiz jamiyat rivojlanib boʻlmaydigan shunday neʼmatlarni doimiy ravishda yaratish hisoblanadi. Iqtisodiyot cheklangan resurslar dunyosida inson ehtiyojlarini qondirishga yordam beradigan tarmoq sohasi hisoblanadi.

Jamiyat iqtisodiyoti insonning va butun jamiyatning hayotiy faoliyatini taʼminlaydigan murakkab hamda tomonlama oʻz ichiga olgan organizm sanalmaydi.

1. ↑ Райзберг Б. А., Лозовский Л. Ш., Стародубцева Е. Б.. Современный экономический словарь. М.: ИНФРА-М, 2007. 
2. ↑ „Вавилов С. И.. Большая советская энциклопедия Том 03 — Большая Советская Энциклопедия Второе издание“. 2014-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 27-fevral.
3. ↑ „Емашева А. А., Богатырева М.Р Экономика в нашей жизни // Научный электронный архив“. 2020-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 27-sentyabr.