Bài viết này cần được cập nhật do có chứa các thông tin có thể đã lỗi thời hay không còn chính xác nữa. |
Nhà nước Libya[a]
|
|
---|---|
Tên bản ngữ
| |
![]() Vị trí của Libya | |
Tổng quan | |
Thủ đô và thành phố lớn nhất | Tripoli[1]
32°52′B 13°11′Đ / 32,867°B 13,183°Đ |
Ngôn ngữ chính thức | Tiếng Ả Rập[b] |
Ngôn ngữ địa phương | Tiếng Ả Rập Libya |
Sắc tộc (1999)[2] |
|
Tôn giáo (2020)[1] | |
Tên dân cư | Người Libya |
Chính trị | |
Chính phủ | Cộng hòa lâm thời đơn nhất |
Mohamed al-Menfi | |
Musa Al-Koni | |
Abdul Hamid Dbeibeh[a] | |
Aguila Saleh Issa | |
Lập pháp | Viện Dân biểu |
Lịch sử | |
Độc lập từ Ý | |
• Tuyên bố độc lập | 10 tháng 2 năm 1947 |
24 tháng 12 năm 1951 | |
1 tháng 9 năm 1969 | |
2 tháng 3 năm 1977 | |
17 tháng 2 năm 2011 | |
19 tháng 3 năm 2011 | |
23 tháng 10 năm 2020 | |
Địa lý | |
Diện tích | |
• Tổng cộng | 1,759,541 km2 (hạng 16th) 679,359 mi2 |
Dân số | |
• Ước lượng 2024 | ![]() |
• Mật độ | 4.184/km2 (hạng 218th) 10,836/mi2 |
Kinh tế | |
GDP (PPP) | Ước lượng 2024 |
• Tổng số | ![]() |
![]() | |
GDP (danh nghĩa) | Ước lượng 2024 |
• Tổng số | ![]() |
• Bình quân đầu người | ![]() |
Đơn vị tiền tệ | Dinar Libya (LYD) |
Thông tin khác | |
HDI? (2022) | ![]() cao · hạng 92nd |
Múi giờ | UTC+2 (Giờ Đông Âu) |
Giao thông bên | phải |
Mã điện thoại | +218 |
Mã ISO 3166 | LY |
Tên miền Internet | .ly ليبيا. |
|
Libya,[b] quốc hiệu là Nhà nước Libya[c] là một quốc gia tại Bắc Phi và giáp với Địa Trung Hải ở phía bắc, Ai Cập ở phía đông, Sudan ở phía đông nam, Tchad và Niger ở phía nam, Algérie và Tunisia ở phía tây. Libya là nước lớn thứ tư ở châu Phi và thứ 17 trên thế giới.[7] Thủ đô của Libya là Tripoli, với 1,7 triệu trong tổng số 5,8 triệu dân cả nước. Ba khu vực truyền thống của quốc gia này là Tripolitania, Fezzan và Cyrenaica.
Cái tên "Libya" bắt nguồn từ chữ "Lebu" trong tiếng Ai Cập, để chỉ những người Berber sống ở phía tây sông Nin, và được đưa vào tiếng Hy Lạp cổ đại để trở thành "Libya". Ở thời Hy Lạp cổ đại, thuật ngữ "Lybya" có nghĩa rộng hơn, gồm toàn bộ Bắc Phi ở phía tây Ai Cập, và đôi lúc còn bao gồm toàn bộ lục địa châu Phi.
Với một trữ lượng dầu mỏ đã được kiểm chứng thuộc hàng lớn nhất trên thế giới[8], Libya có mức thu nhập kinh tế quốc dân trên đầu người cao nhất Bắc Phi, cũng như là một trong những nước có mức GDP trên đầu người cao ở châu Phi[9]. Với tổng diện tích 1,8 triệu km², 90% trong đó là sa mạc. Với dân số chỉ có 6 triệu người và các khoản thu nhập từ dầu lửa hàng năm tới 32 tỷ đô la Mỹ trong năm 2010, tiềm năng của Libya là rất lớn, cung cấp cho người dân một hệ thống an sinh xã hội cao và rộng rãi, đặc biệt trong lĩnh vực nhà ở và giáo dục[10]. So sánh với các nước láng giềng theo định hướng thị trường, Libya có mức nghèo tuyệt đối và tương đối khá thấp. Tuy nhiên trong 42 năm cầm quyền, Gadhafi được cho là đã biển thủ các nguồn tài trợ nhằm thu lợi cho gia đình và bộ tộc của ông.[11] và tỉ lệ thất nghiệp tại Libya được ước tính là 30% hoặc nhiều hơn.[12]
Từ năm 1911 đến 1943, Libya là thuộc địa của Ý. Quốc gia này tuyên bố độc lập vào năm 1951 và trở thành một nền quân chủ. Một cuộc đảo chính quân sự năm 1969 đã lật đổ Vua Idris I. Lãnh đạo cuộc đảo chính là Muammar Gaddafi cai trị đất nước từ năm 1969 cho đến khi Gaddafi bị lật đổ và bị giết trong cuộc nội chiến năm 2011. Cuộc nội chiến lần thứ hai, tiếp tục kể từ năm 2014, giữa một bên là chính phủ HoR ở Tobruk và một bên là chính phủ GNC ở Tripoli đã diễn ra. Sau một loạt các cuộc đàm phán hòa bình do Liên Hợp Quốc tổ chức giữa hai chính phủ Tobruk và Tripoli, một chính phủ thống nhất do LHQ hậu thuẫn đã được thành lập vào năm 2015. Tuy nhiên, một phần lãnh thổ của Libya vẫn còn nằm ngoài sự kiểm soát của chính phủ, khi mà các lực lượng Hồi giáo cực đoan, phiến quân và bộ lạc dân quân khác nhau đang chiếm giữ các khu vực này.
On 22 December 2017, the Permanent Mission of Libya to the United Nations formally notified the United Nations that the government is changing the official name of Libya to 'State of Libya.'
Lỗi chú thích: Đã tìm thấy thẻ <ref>
với tên nhóm “lower-alpha”, nhưng không tìm thấy thẻ tương ứng <references group="lower-alpha"/>
tương ứng
© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search