Libya

Nhà nước Libya[a]
Tên bản ngữ

Quốc caليبيا، ليبيا، ليبيا
"Libya, Libya, Libya"
  Vị trí của Libya
  Vị trí của Libya
Tổng quan
Thủ đô
và thành phố lớn nhất
Tripoli[1]
32°52′B 13°11′Đ / 32,867°B 13,183°Đ / 32.867; 13.183
Ngôn ngữ chính thứcTiếng Ả Rập[b]
Ngôn ngữ địa phươngTiếng Ả Rập Libya
Sắc tộc
(1999)[2]
Tôn giáo
(2020)[1]
Tên dân cưNgười Libya
Chính trị
Chính phủCộng hòa lâm thời đơn nhất
Mohamed al-Menfi
Musa Al-Koni
Abdul Hamid Dbeibeh[a]
Aguila Saleh Issa
Lập phápViện Dân biểu
Lịch sử
Độc lập 
từ Ý
• Tuyên bố độc lập
10 tháng 2 năm 1947
24 tháng 12 năm 1951
1 tháng 9 năm 1969
2 tháng 3 năm 1977
17 tháng 2 năm 2011
19 tháng 3 năm 2011
23 tháng 10 năm 2020
Địa lý
Diện tích 
• Tổng cộng
1,759,541 km2 (hạng 16th)
679,359 mi2
Dân số 
• Ước lượng 2024
Tăng 7,361,263[1] (hạng 103rd)
4.184/km2 (hạng 218th)
10,836/mi2
Kinh tế
GDP  (PPP)Ước lượng 2024
• Tổng số
Tăng 183.39 tỷ đô la Mỹ[3] (hạng 79th)
Tăng 26,928 đô la Mỹ[3] (hạng 68th)
GDP  (danh nghĩa)Ước lượng 2024
• Tổng số
Tăng 48.22 tỷ đô la Mỹ[3] (hạng 93rd)
• Bình quân đầu người
Tăng 6,987 đô la Mỹ[3] (hạng 93rd)
Đơn vị tiền tệDinar Libya (LYD)
Thông tin khác
HDI? (2022)Giữ nguyên 0.746[4]
cao · hạng 92nd
Múi giờUTC+2 (Giờ Đông Âu)
Giao thông bênphải
Mã điện thoại+218
Mã ISO 3166LY
Tên miền Internet.ly
ليبيا.
  1. ^ Sau khi Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua Nghị quyết 66/1, Phái đoàn thường trực của Libya tại Liên Hợp Quốc thông báo cho Liên Hợp Quốc rằng Hội đồng chuyển tiếp quốc gia Libya đã đổi quốc hiệu từ Đại dân quốc Ả Rập Libya thành 'Libya' và đổi quốc kỳ Libya.
  2. ^ Ngôn ngữ chính thức được quy định là "tiếng Ả Rập" (Điều 1 Tuyên bố Hiến pháp lâm thời Libya).
  3. ^ Anh và Pháp công quản Libya thông qua Hội đồng Quản thác Liên Hợp Quốc.

Libya,[b] quốc hiệu là Nhà nước Libya[c] là một quốc gia tại Bắc Phi và giáp với Địa Trung Hải ở phía bắc, Ai Cập ở phía đông, Sudan ở phía đông nam, TchadNiger ở phía nam, AlgérieTunisia ở phía tây. Libya là nước lớn thứ tư ở châu Phi và thứ 17 trên thế giới.[7] Thủ đô của Libya là Tripoli, với 1,7 triệu trong tổng số 5,8 triệu dân cả nước. Ba khu vực truyền thống của quốc gia này là Tripolitania, FezzanCyrenaica.

Cái tên "Libya" bắt nguồn từ chữ "Lebu" trong tiếng Ai Cập, để chỉ những người Berber sống ở phía tây sông Nin, và được đưa vào tiếng Hy Lạp cổ đại để trở thành "Libya". Ở thời Hy Lạp cổ đại, thuật ngữ "Lybya" có nghĩa rộng hơn, gồm toàn bộ Bắc Phi ở phía tây Ai Cập, và đôi lúc còn bao gồm toàn bộ lục địa châu Phi.

Với một trữ lượng dầu mỏ đã được kiểm chứng thuộc hàng lớn nhất trên thế giới[8], Libya có mức thu nhập kinh tế quốc dân trên đầu người cao nhất Bắc Phi, cũng như là một trong những nước có mức GDP trên đầu người cao ở châu Phi[9]. Với tổng diện tích 1,8 triệu km², 90% trong đó là sa mạc. Với dân số chỉ có 6 triệu người và các khoản thu nhập từ dầu lửa hàng năm tới 32 tỷ đô la Mỹ trong năm 2010, tiềm năng của Libya là rất lớn, cung cấp cho người dân một hệ thống an sinh xã hội cao và rộng rãi, đặc biệt trong lĩnh vực nhà ở và giáo dục[10]. So sánh với các nước láng giềng theo định hướng thị trường, Libya có mức nghèo tuyệt đối và tương đối khá thấp. Tuy nhiên trong 42 năm cầm quyền, Gadhafi được cho là đã biển thủ các nguồn tài trợ nhằm thu lợi cho gia đình và bộ tộc của ông.[11] và tỉ lệ thất nghiệp tại Libya được ước tính là 30% hoặc nhiều hơn.[12]

Từ năm 1911 đến 1943, Libya là thuộc địa của Ý. Quốc gia này tuyên bố độc lập vào năm 1951 và trở thành một nền quân chủ. Một cuộc đảo chính quân sự năm 1969 đã lật đổ Vua Idris I. Lãnh đạo cuộc đảo chính là Muammar Gaddafi cai trị đất nước từ năm 1969 cho đến khi Gaddafi bị lật đổ và bị giết trong cuộc nội chiến năm 2011. Cuộc nội chiến lần thứ hai, tiếp tục kể từ năm 2014, giữa một bên là chính phủ HoR ở Tobruk và một bên là chính phủ GNC ở Tripoli đã diễn ra. Sau một loạt các cuộc đàm phán hòa bình do Liên Hợp Quốc tổ chức giữa hai chính phủ Tobruk và Tripoli, một chính phủ thống nhất do LHQ hậu thuẫn đã được thành lập vào năm 2015. Tuy nhiên, một phần lãnh thổ của Libya vẫn còn nằm ngoài sự kiểm soát của chính phủ, khi mà các lực lượng Hồi giáo cực đoan, phiến quân và bộ lạc dân quân khác nhau đang chiếm giữ các khu vực này.

  1. ^ a b c d "Libya". The World Factbook. Central Intelligence Agency. ngày 7 tháng 8 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 19 tháng 8 năm 2024.
  2. ^ Yakan, Mohamad (ngày 30 tháng 11 năm 2017). Almanac of African Peoples and Nations (bằng tiếng Anh). Routledge. tr. 62. ISBN 978-1-351-28930-6. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 5 năm 2023. Truy cập ngày 6 tháng 4 năm 2023.
  3. ^ a b c d "IMF DataMapper, 2024 Edition. (Libya)". International Monetary Fund.
  4. ^ "Human Development Report 2023/24" (PDF) (bằng tiếng Anh). United Nations Development Programme. ngày 13 tháng 3 năm 2024. Lưu trữ (PDF) bản gốc ngày 13 tháng 3 năm 2024. Truy cập ngày 13 tháng 3 năm 2024.
  5. ^ "Member States". United Nations. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 6 năm 2021. Truy cập ngày 13 tháng 2 năm 2021. On 22 December 2017, the Permanent Mission of Libya to the United Nations formally notified the United Nations that the government is changing the official name of Libya to 'State of Libya.'
  6. ^ "Publications Office – Interinstitutional style guide – Annex A5 – List of countries, territories and currencies". Europa (web portal). Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 8 năm 2013. Truy cập ngày 1 tháng 4 năm 2016.
  7. ^ U.N. Demographic Yearbook, (2003), "Demographic Yearbook (3) Pop., Rate of Pop. Increase, Surface Area & Density", United Nations Statistics Division, Truy cập ngày 15 tháng 7 năm 2006
  8. ^ Annual Statistical Bulletin, (2004), "World proven crude oil reserves by country, 1980-2004" Lưu trữ ngày 11 tháng 7 năm 2012 tại Wayback Machine, O.P.E.C., Truy cập ngày 20 tháng 7 năm 2006
  9. ^ World Economic Outlook Database, (April, 2006), "Report for Selected Countries and Subjects", International Monetary Fund, Truy cập ngày 15 tháng 7 năm 2006
  10. ^ United Nations Economic & Social Council, (16 tháng 2 năm 1996), "Libyan Arab Jamahiriya Report", Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights, Truy cập ngày 14 tháng 7 năm 2006
  11. ^ "Bản sao đã lưu trữ". Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 1 năm 2012. Truy cập ngày 22 tháng 10 năm 2011.
  12. ^ Những năm tháng cai trị của Gaddafi


Lỗi chú thích: Đã tìm thấy thẻ <ref> với tên nhóm “lower-alpha”, nhưng không tìm thấy thẻ tương ứng <references group="lower-alpha"/> tương ứng


© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search