Registaro

La ŝtatoj de la mondo kolorigitaj laŭ formo de registaro:
Blua: plenaj prezidentaj respublikoj.
Flava: duonprezidentaj respublikoj.
Verda: respublikoj kun plenuma prezidanto elektita de aŭ nomumita de la parlamento kiu povas aŭ eble ne estas kondiĉigita de parlamenta fido.
Oranĝa: parlamentaj respublikoj.
Ruĝa: parlamentaj konstituciaj monarkioj
Rozkolora: Parlamentaj duonkonstituciaj monarkioj kiuj havas apartan registarecon sed kie regeco tenas signifan administracin kaj/aŭ leĝdonan povon.
Purpura: absolutaj monarkioj.
Bruna: unupartiaj ŝtatoj.
Malhelverda: landoj kie konstituciaj provizaĵoj por registaro estis suspenditaj (ekz. armeaj diktatorecoj).
Griza: landoj kiuj ne konformas al iuj el ĉi-supraj sistemoj (ekz. provizoraj registaroj/neklaraj politikaj situacioj)
Abraham Lincoln kunsidas kun sia ministraro por la unua legado de la Sendependiga Proklamo, (26a de Julio, 1862).

Registaro (de la latina: regere; gvidi, konduki) estas organizo, kiu havas eblon krei kaj altrudi leĝojn (kaj ties plenumadon) en difinita teritorio. Registaro povas regi grandajn teritoriojn (kiel ŝtatoj) aŭ malgrandajn (kiel la estroj de urbeto).[1] Ŝtata registaro estas unu inter la plej altaj institucioj post la ŝtatestro, kutime lastatempe formita de ministraro.[2] Ĝi gvidas, kondukas kaj superrigardas la ŝtatan internan kaj eksteran politikon. Registaro konsistas kutime el registarestro kaj aliaj ministroj kun la rilataj koncernaj ministerioj.

En multaj ŝtatoj oni ofte konsideras registaro la ekzekutivan potencon de la ŝtato. Meze de la 20-a jarcento ŝanĝiĝis la rolo de registaro kiel nura ekzekutiva potenco al politika gvidado de la ŝtato.

Okaze de pli amplekse asocia difino, regado normale konsistas el leĝodonistoj, administraciantoj, kaj arbitraciantoj. Regado estas rimedoj per kiu ŝtata politiko estas plifortigita, same kiel la mekanismo por determinadi la politikon de ŝtato. Formo de regado, aŭ formo de ŝtata administracio, referencas al serio de politikaj sistemoj kaj institucioj kiuj formas la organizadon de specifa regado.

Ĉiaj ajn regadoformo nune efikas sur ĉia homa aktiveco en multaj gravaj manieroj. Pro tiu tialo, politikaj sciencistoj ĝenerale polemikas, ke registaro ne estu studita laŭ si mem; sed ĝi estu studita kun antropologio, ekonomiko, historio, filozofio, scienco, kaj sociologio.

  1. Vidu ekzemple la artikolojn Registaro de KantabrioRegistaro de Bonaero.
  2. Tiele oni povas uzi la terminon "registaro" kiel sinonimo de ministraro. Vidu ekzemple la artikolojn 2-a registaro de Jean-Marc Ayrault1-a registaro de Manuel Valls.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search