Elvis Presley

Elvis Presley
Elvis Presley in 1957
Algemene informatie
Volledige naam	Elvis Aaron Presley
Bijnaam	The King (of Rock and Roll) Elvis the Pelvis The Memphis Flash
Geboren	8 januari 1935
Geboorteplaats	Tupelo
Overleden	16 augustus 1977
Overlijdensplaats	Memphis
Land	Verenigde Staten
Werk
Jaren actief	1953-1977
Genre(s)	Rock, pop, blues, country, gospel, rock-'n-roll, rockabilly, r&b
Label(s)	Sun Records (1953-1955) RCA Records (1955-1977)
Officiële website (en) AllMusic-profiel (en) Discogs-profiel (en) IMDb-profiel (en) Last.fm-profiel (en) MusicBrainz-profiel
Handtekening
Portaal    Muziek

Elvis Aaron Presley^{[noot 1]} (Tupelo, 8 januari 1935 – Memphis, 16 augustus 1977) was een Amerikaans zanger en acteur. Hij wordt vaak The King of Rock and Roll of kortweg The King genoemd en geldt als een van de meest significante culturele iconen van de twintigste eeuw.

Presley werd geboren in Tupelo in de staat Mississippi en verhuisde met zijn familie naar Memphis in Tennessee toen hij 13 jaar was. Zijn muzikale loopbaan begon in 1953 toen hij bij de latere Sun Studio een nummer opnam dat werd uitgebracht op Sun Records van Sam Phillips. Begeleid door gitarist Scotty Moore en bassist Bill Black werd Presley een vroege popularisator van de rockabilly, een uptempo-, door een backbeat aangedreven versmelting van country en rhythm-and-blues. De platenmaatschappij RCA Victor nam zijn contract over in een overeenkomst die was voorbereid door Colonel Tom Parker, die meer dan twee decennia als manager van de zanger zou fungeren.

Presleys eerste single That's All Right kwam uit in juli 1954. Daarna kwam in januari 1956 Heartbreak Hotel uit, een Amerikaanse nummer 1-hit. Na een reeks van succesvolle televisieoptredens en platen die de top van de verkooplijsten bereikten, werd hij gezien als de meest vooraanstaande figuur van de rock-'n-roll. Zijn energieke interpretaties van liedjes en seksueel provocerende podiumoptredens, in combinatie met een opmerkelijk aansprekende versmelting van multi-etnische invloeden die samenviel met de opkomst van de burgerrechtenbeweging, maakten hem tegelijk enorm populair en controversieel. Het Amerika van net na de Tweede Wereldoorlog kende een grote economische groei, waarbij de jeugd meer te besteden kreeg. De individuele ontplooiing werd geleidelijk belangrijker en zo ontstond een jeugdcultuur met verschillende subculturen die zich afzette tegen de oudere generatie. Presley was hiervan de belichaming en werd zo het eerste popidool.

In november 1956 debuteerde hij als acteur in de film Love Me Tender. In 1958 werd hij opgeroepen voor militaire dienst. Twee jaar later hernam hij zijn platencarrière en produceerde een deel van zijn commercieel succesvolste werk, voordat hij het grootste deel van de jaren 1960 wijdde aan het maken van films en de bijbehorende soundtrackalbums, waarvan de meeste door critici werden gekraakt. Na zeven jaar geen liveoptredens te hebben gegeven, keerde hij in 1968 terug op het podium in de televisie-comebackspecial Elvis, die resulteerde in een lange reeks concerten in Las Vegas en een serie van zeer winstgevende tournees. In 1973 trad Presley aan in het eerste via een satelliet wereldwijd uitgezonden concert, Aloha from Hawaii. Langdurig medicijnmisbruik ruïneerde zijn gezondheid en hij overleed op 16 augustus 1977 op 42-jarige leeftijd. Op 18 augustus 1977, twee dagen na zijn dood, werd hij begraven.

Presley is een van de meest gevierde en invloedrijkste muzikanten van de tweede helft van de twintigste eeuw. Commercieel succesvol in vele genres, waaronder pop, blues en gospel, is hij een van de bestverkochte soloartiesten in de geschiedenis van de muziekindustrie^{[1][2][3]:438-439[4][5]} met een geschatte verkoop van ongeveer 600 miljoen platen over de hele wereld.^[6] Hij werd tot 1978 veertienmaal genomineerd voor een Grammy Award en ontving er drie, alle drie voor zijn gospelopnamen. Op 36-jarige leeftijd werd hem de Bing Crosby Grammy Lifetime Achievement Award toegekend. Presley is de enige artiest die is opgenomen in zes muzikale Halls of Fame, namelijk de Rock and Roll, Rockabilly, Country, Blues, Gospel^[7] en sinds 2015 in de R&B Music Hall of Fame.^[8]

Als kritiek geldt, niet zozeer ten aanzien van Presley zelf, maar op het functioneren van de populaire muziekindustrie en de marketingmethoden, dat veel mensen met donkere huidskleur vóór of tegelijkertijd met Presley dezelfde muziek maakten, zoals Sam Cooke en Little Richard, maar niet op zo grote schaal konden doorbreken, vanwege discriminatie.^[9] Ook geldt als kritiek dat lang te weinig aandacht is gegeven aan de invloeden vanuit de zwarte cultuur in Amerika op de muziek, speel- en dansstijl van Presley.^[10]

Citefout: Er bestaat een label <ref> voor de groep "noot", maar er is geen bijbehorend label <references group="noot"/> aangetroffen

1. ↑ Best-selling solo artist, Guinness Book of Records
2. ↑ Reaves (2002)
3. ↑ Victor (2008)
4. ↑ Semon en Jorgensen (2001)
5. ↑ Collins (2002)
6. ↑ Kyriazis, S. (2015): 'Elvis would be 80 today: Watch ten of his most sensational performances here' in Daily Express, 8 januari 2015. Gearchiveerd op 8 april 2023.
7. ↑ Country Hall, Rock Hall, Gospel Hall, Rockabilly Hall, Blues Hall
8. ↑ Eurweb/editorBJ, 'Little Richard, Elvis Presley, Millie Jackson set for R&B Music Hall of Fame.' 9 mei 2015. Gearchiveerd op 16 november 2018.
9. ↑ Elvis Cast and Director on Rock & Roll's Black Pioneers: "Credit Needs to Be Given". Gearchiveerd op 27 oktober 2022.
10. ↑ Christgau, Robert (2018). Black Elvis. Duke University Press, 172–176.