Het begrip planetaire grenzen (van de planeet Aarde) werd in 2009 geïntroduceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.[1] De auteurs stellen negen planetaire grenzen vast waarbinnen de mensheid moet navigeren om duurzaam gebruik te kunnen blijven maken van de hulpbronnen van de planeet Aarde.
Het concept is gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat menselijk handelen sinds de industriële revolutie de belangrijkste oorzaak is van wereldwijde milieudegradatie. Het overschrijden van een of meer planetaire grenzen kan schadelijk of zelfs catastrofaal zijn omdat dit niet-lineaire, abrupte veranderingen in het milieu op continentale of planetaire schaal veroorzaakt.[2]
planetaire grens | omschrijving | status |
---|---|---|
1. opwarming van de Aarde | CO2 in de atmosfeer | grens overschreden |
2. verlies biodiversiteit | aantal soorten dat uitsterft per miljoen per jaar | grens overschreden |
3a. stikstofkringloop 3b. fosforkringloop |
hoeveelheid N2 per jaar die door de mens uit de atmosfeer wordt gehaald de hoeveelheid P per jaar die in de oceanen terechtkomt |
grens overschreden bijna overschreden |
4. gat in de ozonlaag | concentratie ozon | niet overschreden |
5. oceaanverzuring | gemiddelde verzadigingsgraad van aragoniet in zeewater | bijna overschreden |
6. waterschaarste | consumptie van zoetwater per persoon | bijna overschreden |
7. landgebruik | percentage land in gebruik door landbouw | bijna overschreden |
8. chemische verontreiniging | concentratie toxische stoffen, plastics, hormoonverstorende stoffen, zware metalen, radioactief afval in het milieu | grens overschreden |
9. aerosolen in de atmosfeer | concentratie deeltjes in atmosfeer | nog geen status |
De eerste drie grenzen en grens 8 zijn reeds overschreden (rood), terwijl de planetaire grenzen 3 b, 5, 6, en 7 (blauw) spoedig hun grenzen zullen overschrijden. NB: de grenzen staan niet los van elkaar, ze beïnvloeden elkaar. Zo kan een grote verandering van landgebruik in de Amazone nadelige invloed hebben op zoetwaterhulpbronnen in Tibet. De grens 9 is nog niet gekwantificeerd.
Volgens een onderzoek van 14 wetenschappers is de planetaire grens 8 overschreden. Hun bevindingen zijn 18 januari 2022 gepubliceerd in Environmental Science & Technology. Auteurs van het artikel zijn o.a. Patricia Villarubia-Gómez van het Stockholm Resilience Centre en Bethanie Carney Almroth van de Universiteit van Göteborg.[3]
© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search