Senpilota aviadilo

Senpilota aviadilo (ankaŭ droneo^[1], mallongigo spavo^[2] kaj UAV (angle unmanned aerial vehicle)) estas aviadilo ne enhavanta piloton. Oni povas distingi tri kategoriojn: la aŭtonoma aviadilo sen ekstera komandligilo dum la tuta flugoperaco, la telestiraviadilo telestirata de grunda pilotejo dum la flugo kaj la parte aŭtonoma aviadilo. La senpilota aviadilo estas uzata en civila kaj milita aviado.

Senpilota aviadilo ricevas signalon de surtera stacio, tra signalo oni povas direkti la aviadilon, ankaŭ ekzistas moveblaj stacioj aŭ teleregiloj, per kiu oni povas stiri la spavon. Senpilotaj aviadiloj povas esti ekipitaj de kameraoj por observado. Kelkaj armeaj spavoj ankaŭ povas kunporti armilojn. La formoj de spavoj povas sufiĉe malsamaj.

Senpilota aviadilo estis unue aperita dum la unua mondmilito. Ili estis uzataj por trejni artileriistojn kiel pafceloj. Unuaj droneoj estis la telestira modelo de militaviadilo. Poste kiam oni povis enigi elektronikaĵojn, senpilotaj aviadiloj pli kaj pli oftas rilate al armeaj kuntekstoj. Tradicie ili estis ankaŭe uzataj nur kiel flugaj bomboj, sed hodiaŭ spavoj ankaŭ povas esti armitaj de misiloj.

Israelo estas pioniroj rilate al modernaj senpilotaj aviadiloj, ili jam havis sistemojn en 1982. Usono daŭrigas ĉi tiun tradicion, ili aĉetis IAI Pioneer-jn, kaj poste estigis siajn proprajn sistemojn.

1. ↑ Dum laŭ la angla Vikipedio Unmanned aircraft kaj drone estas sinonimoj, laŭ la esperanta lingvo la termino "droneo" ligas pli precize al "telestiraviadilo", vidu neologismojn en la revuo Monato Esperanto.be
2. ↑ Spavo povas havi flugroboton en si, sed ĝi ne mem estas flugroboto kiam ĝi dependas de homo kiu devas stiri ĝin.