Bandunq

Şəhər
Bandunq
Bandung
Bayraq Gerb
6°54′43″ c. e. 107°36′35″ ş. u.
Ölkə	İndoneziya
Bölgə	Yava
Əyalət	Qərbi Yava
Daxili bölgüsü	8 şəhər rayonu, 30 rayon, 153 kənd
Mer	Bambanq Tirtoyuliono (müvəqqəti)
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub	1810-cu il
İlk məlumat	1488-ci il
Əvvəlki adı	Bandoenq
Sahəsi	1876.8 km²
Mərkəzin hündürlüyü	768 metr
Saat qurşağı	UTC+7
Əhalisi
Əhalisi	8 201 928 nəfər (2015)
Milli tərkibi	Sundalılar,yavalılar,çinlilər və ərəblər
Etnoxronim	bandunqlular
Rəsmi dili	İndoneziya dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu	(+62) 22
Poçt indeksi	40111–40973
Nəqliyyat kodu	D
Digər
Rəsmi rəsmi_saytıı
Xəritəni göstər/gizlə Bandunq Bandunq
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bandunq (sunda yazısı. ᮊᮧᮒ ᮘᮔ᮪ᮓᮥᮀ ) — İndoneziyanın Qərbi Yava əyalətinin paytaxtı. 2015-ci siyahıya görə İndoneziyanın Cakarta, Surabaya və Bekasi şəhərlərindən sonra 2,5 milyondan çox əhalisi olan dördüncü şəhəridir. Bundan əlavə Böyük Bandunq ölkənin 8 milyondan çox əhalisi olan üçüncü ən böyük metropoludur.^[1] Cakartanın təxminən 140 km (87 mil) şimal-şərqində yerləşən dəniz səviyyəsindən 768 metr yüksəklikdə olan Bandunq İndoneziyanın digər şəhərlərdən daha çox il boyu soyuq temperatura malikdir. Şəhər dağları əhatə edən bir çay hövzəsində yerləşir. Bu topoqrafiya Niderland Ost-Hindi hökumətinin Bataviyadan (indiki Cakarta) koloniyanın kapitalını Bandunqa köçürməsinin əsas səbəbi olan təbii müdafiə sistemini təmin edir.

Hollandiya müstəmləkəçiləri əvvəlcə XVIII əsrdə dağların ətrafında çay plantasiyaları qurmuş və əkin sahəsini kolonistlərin paytaxtı Bataviyaya (180 km (şimal-qərb) qədər) bağlamaq üçün bir yol çəkmişdilər. Bandunqun holland sakinləri bələdiyyə (gemeente) yaradılmasını tələb edirdi və Bandunq tədricən torpaq sahibləri üçün bir kurort şəhərinə çevrildi. Yaraşıqlı mehmanxanalar, restoranlar, kafelər və Avropa butikləri açıldı, dolayısı ilə "Parijs van Java" ləqəbi ilə (nid. "Yavanın Parisi") adlandırıldı.

İndoneziya 1945-ci ildə müstəqillik elan etdikdən sonra şəhər sürətli bir inkişaf və şəhərləşmə dövrünü yaşadı, Bandunq şəhəri hər kvadrat kilometr başına 16,500 adam olan metropoliten sahəsi kimi 8,5 milyondan çox adam üçün yaşayış sahəsi təşkil edirdi.^[1] Yeni göydələnlər, yüksək mərtəbəli binalar, körpülər və bağlar inşa edilmişdir. Təbii resurslar, xüsusilə qorunan çay sahəsinin dağlıq villalara və daşınmaz əmlaka çevrilməsi nəticəsində ağır şəkildə istismar edilmişdir. Şəhərin bir çox problemi (tullantıların xaric edilməsi və daşqınlardan dolayı yol infrastrukturunun olmaması səbəbindən mürəkkəb bir nəqliyyat sisteminin olması) ilə qarşılaşmasına baxmayaraq, Bandunq hələ də çox sayda turist, həftəsonu gəzintiyə gələnlərin və İndoneziyanın digər bölgələrindən gələn miqrantları cəlb edirdi. Şəhər 2017-ci ildə ASEAN ölkələrindəki digər böyük şəhərlər arasında ən təmiz havanın olması üçün regional ekoloji davamlılıq mükafatı qazandı.^[2] Şəhər həmçinin "Smart City" kimi tanınaraq, sosial media da daxil olmaqla hökumətin xidmətlərini yaxşılaşdırmaq üçün texnologiyadan istifadə edərək, hakimiyyət orqanlarını daşqın və ya tıxaclar kimi mövzularla xəbərdar edir.^[3][4]

Bandunq konfransı kimi tanınan ilk Asiya-Afrika Konfransı 1955-ci ildə Prezident Sukarno tərəfindən Bandunq şəhərində keçirilmişdir. Beynəlxalq hava limanının yenidən qurulması 2016-cı ildə başa çatmışdır.^[5]

1. ↑ ^{1 2} "Arxivlənmiş surət". 2015-10-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-10-16.
2. ↑ "Bandung Wins Cleanest Air Award From Asean". Jakarta Globe. 1 February 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 September 2017.
3. ↑ Chandran, Nyshka. "Architect-turned-mayor transforms his hometown into Indonesia's least bureaucratic city". CNBC. 13 September 2017. 31 March 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 January 2018.
4. ↑ Valentina, Jessicha. "Bandung is Indonesia's leading smart city: Eco-architect". The Jakarta Post. March 2, 2017. 1 February 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 January 2018.
5. ↑ "Archived copy". 4 fevral 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 fevral 2017.