Islamismu

El islamismu (n'árabe: الإسلامية  al-ʾislāmiyyah; o tamién إسلام سياسي ʾIslām siyāsī; llit., "islam políticu") ye un conxuntu heteroxéneu de movimientos políticos que la so ideoloxía y programa políticu consiste esencialmente na adautación de la vida política a los mandatos relixosos del islam.^[5] Sicasí, según el Diccionario de la lengua española «islamismu» ye'l conxuntu de dogmes y preceptos morales que constitúin la relixón de Mahoma»; ente que «islamista» ye lo «relativo al integrismu musulmán», conceutu que califica de «movimientu». Sía que non, nun tendría de confundir se lo "islámicu" o "musulmán" (términos que designen a tou lo relativo al islam) colo "islamista" (lo relativo al islamismu); nin cualesquier d'estos términos col tradicionalismu o'l conservadorismu dientro de lo islámico (un "musulmán tradicionalista"^[6] o "musulmán conservador"^[7] ye'l que refuga les interpretaciones lliberales o progresistes del islam^[8] o la modernidá^[9] -ye posible ser musulmán "tradicional" o "conservador" ensin ser islamista, y viceversa,^[10][11] yá que l'usu nesi contestu de los términos "tradicional" y "conservador" referir en principiu a les costumes y cultura islámica tradicionales, amás de que l'islamismu presentar a sigo mesmu como un factor de rexeneración, y non d'atrasu-). Señalóse la estigmatización que supón identificar como un tol islam políticu col terrorismu islámicu o yihadismu (según identificar ensin más el conceutu relixosu de la yihad cola violencia política o relixosa -islam y violencia-,^[12] a lo árabe colo islámico y a la so civilización como particularmente relixosa o más fanatizadora qu'otres).^[13] Nun sentíu opuestu, señalóse qu'ignorar la fondura de lo relixoso nel mundu islámicu ye una manifestación de correición política.^[14]

L'islamismu tien una seña d'identidá clara que ye l'adopción de la sharía, del conxuntu de normes basaes nel Corán y nes sentencies del profeta, al envís de caltener o forxar un orde social rexíu na so totalidá pol principiu de "ordenar el bien y prohibir el mal" que'l so conteníu marquen los testos sagraos. Foi'l programa tradicional de los Hermanos Musulmanes d'Exiptu, (...) y ser güei de los principales movimientos islamistes nel mundu. (...) Partíu islámicu o a cencielles musulmán sería una calificación más afecha (...) [pa los que proponen una] Constitución democrática y (...) el pluralismu políticu.

Antonio Elorza.^[15]

L'islam ye relixón y ye Estáu.

Heinz Halm^[16]

El verdaderu musulmán afirma que Alá protéxelu; l'islamista considera que ye él quien tien de protexer a Alá.

Sanaa el Aji^[17]

El espectru políticu de los movimientos y partíos políticos calificaos de "islamistes" ye bien ampliu; anque ye difícilmente comparable con nengún movimientu relixosu o políticu occidental, que les sos denominación aplíquense-y (democracia islámica, socialismu islámico,^[18] islamofascismu -esti postreru, de forma bien peyorativa-), abarca dende los que caltienen principios demócratas y moderáus, hasta postulaos estremistes y radicales.^[19] Dientro del islam políticu, amás de les diferencies ideolóxiques ente la moderación (islamismu moderáu)^[20] y la radicalidad (islamismu radical: integrismu islámicu,^[21] fundamentalismu islámicu, panislamismu, yihadismu), pueden estremase les diferencies ente los movimientos políticos islamistes desenvueltos dientro de caúna de les escueles y cañes del islam (simplificadamente, los dos principales: el sunnismu y el chiísmu): Na caña sunní, el salafismu o wahabismu dio llugar a numberosos grupos, como los Hermanos Musulmanes, Tabligh o'l movimientu talibán. Delles organizaciones violentes allegaes a esta caña son el Estáu Islámicu (Daesh), Al Qaeda, Boko Haram, Hamás, Yihad Islámica, Jemaa Islamiya o'l Grupu Salafista pa la Predicación y el Combate. Na caña xiina, destaquen los grupos "jomeinistas", lideraos pol réxime iranín, como Hezbolá.

1. ↑ Fonte: CIA World Factbook. La distribución ente chiítas y sunnitas ta sacada d'otres fontes, que pueden infrarrepresentar a los chiítas en dellos países, que nun reflexen esa distinción nes sos estadístiques oficiales.
2. ↑ McLean, fonte citada en en:Ja'fari jurisprudence
3. ↑ Cook, fonte citada en en:Black Standard
4. ↑ ¿Qué historia hai detrás de la bandera negra del Estáu Islámicu? - Enseñar inclúi la primer parte de la «shadada», un testu n'árabe que puede traducise por non hai más dios que Alá» y que ta estampáu con lletres blanques escrites a mano, ABC 08/10/2014.
5. ↑ Aspeutos políticos del islam. Mortimer, op. cit., fonte citada en en:Political aspects of islam
6. ↑ Khalid Zaheer, The Originalist Approach to Understanding Islam: ... ways ... to interpret the Qur'anic text ... can be broadly divided into three categories: the Traditionalist approach, the Modernist approach, and the Originalist approach. The Traditionalist approach to interpreting the Qur'an is, strictly speaking, not just one narrow way of understanding the Qur'anic text. However, the Muslim Traditionalists of the contemporary times have adopted a stance that views the enormous body of diverse literature on interpretation made available in the first twelve centuries of the Muslim history, or at least the more popular part of it, as one category of approach to interpretation. The contemporary Traditionalists have come to believe that a valid interpretation of Qur'anic text can only be the one that has already been done by at least some of the earlier scholars. Non new interpretation of the Qur'an can be acceptable if it doesn't enjoy the support of another interpretation that has already been done in the past. ... This obsession with the need to confirm the validity of an opinion from what the earlier Muslim scholars said leads traditionalists to invoke ijma' to support their view. Ijma' is claimed to be the consensus of Muslim scholars on a certain religious opinion.
7. ↑ Tamién s'utiliza la espresión pa los musulmanes pertenecientes a un partíu conservador: Official Website, fonte citada en en:Conservative Muslim Forum
8. ↑ Safi (2014), op. cit., fonte citada en en:Lliberal movements within Islam. Nasr Hamid Abu Zayd, Farag Foda, Abdullah al-Qasemi, Sayyid Al-Qemany -en:Sayyid Al-Qemany-, Muhammad Sa'id al-'Ashmawi -en:Muhammad Sa'id al-'Ashmawi-
9. ↑ Hourani (1983), fonte citada en en:Islam and modernity
10. ↑ Esiste dalgún usu de les espresiones "islamismu conservador" -Kepel (2004), op. cit., pg. 32- y "islamismu tradicional" -Elorza, op. cit.-
11. ↑ Moaddel (2005), fonte citada en en:Islamic Modernism
12. ↑ Said, fonte citada en en:Islam and violence. Islam y guerra; Peters, fonte citada en Islam and war
13. ↑ ganar-guerra.html Entrevista a Jofre Montoto, Públicu, 30 de mayu de 2015:

    P- ¿Cómo definiría'l yihadismu? R- Ye una ideoloxía política totalitaria que la so intención ye'l dominiu global p'aplicar la visión ultraortodoxa y politizada del Islam, tal que ellos entender, que nun ye'l tradicional nin l'ortodoxu. En cuanto al ortodoxu, pue ser un Islam pocu evolucionáu, supónse que ye'l que más s'avera a la norma islámica, a la norma coránica, pero nun hai unu, nun ye'l mesmu en Arabia Saudita que nel Paquistán, anque nel últimu sieglu averárense. Tolos ortodoxos nun tán esautamente acordies con lo mesmo, tamos falando d'una relixón de mil millones de persones con más de mil años de tradición. El yihadismu politiza eso y da-y un sentíu del sieglu XX, de gobiernu totalitariu, ensin almitir nengún tipu de disensión interna nin de convivencia con nenguna otra fe. Refugar tou. La gran innovación que fai, lo que-y estrema del islamismu políticu, inclusive del más radical, ye la doctrina del Takfir, establecida pol exipciu Said Qutb a principios de los 60, cuando taba nes prisiones de Nasser. Según esta doctrina, tou aquel que nun siga una vida musulmana estricta nun ye musulmán.

    P- ¿Y qué entendemos por estricta? R- L'adhesión total a la norma: rezar cinco veces al día, nun beber alcohol, tener una conducta personal bien ética dientro del Islam… Nel Islam tradicional, inclusive nel políticu, un musulmán que nun rece cinco veces al día puede ser un mal musulmán pero nun dexa de selo. Según el Takfir, como ye un mal musulmán, ye un non musulmán, ye escomulgáu y cuando escomulgues a daquién, puedes mata-y.

    P- ¿Tienen una gran fobia europeísta? R- Sí, en gran midida'l yihadismu ye un movimientu antimodernista y totalitariu na llinia de lo que fueron nel so día los totalitarismos europeos. Por casu, el fascismu italianu per un sitiu daba sofitu a les innovaciones téuniques pero pol otru reivindicaba un pasáu épicu inventáu, yera espansivu, imperialista.

    P- ¿Paecer al nazismu y al franquismu? R- Sí. Conocemos tres totalitarismos: el fascismu, el nazismu y el comunismu, cola so versión soviética de la dómina, sobremanera na era estalinista, pero son movimientos occidentales, de raigañu xudeocristianu. Y en el mundu musulmán surdió unu propiu, casi un sieglu más tarde porque la so realidá histórica, social y política ye otra, pero va na mesma llinia: un control absolutu de la sociedá, hasta'l puntu que se carga tou aquel que s'amás de la norma y piense distinta. Y la espansión siempres ye violenta. Ye una espansión global imperialista, llegar y caltener el poder per medios violentos.

    P- ¿Ye más violentu que los totalitarismos europeos? R- Non, lo que pasa ye que nos sospriende más. Quiciabes porque nun llegaron a gobernar nun Estáu modernu y nun algamaron los niveles del nazismu o l'estalinismu, pero'l tipu de propaganda y d'atentaos contra civiles sí que son nuevos. Los totalitarismos occidentales pretendíen convencer, el yihadismu sí quier convencer a los musulmanes pero non a cristianos o xudíos por que se conviertan, el so lema ye: 'o te conviertes o te mato', nun hai más.

    mio-vecín-yihadista-islam-radical-en-occidente/ El mio vecín yihadista, n'Estudios de Política Esterior, 30 d'ochobre de 2014. Amin Maalouf: “The Dissolution of World Orders”

    Maalouf recapitulates at length the history that led to the fact that the region is culturally, socially and politically held in low esteem. With the torne of the Arab-Islamic Empire began the rise of the Ottoman Empire; then the European colonial powers arrived in the region; then the state of Israel was founded and, in the years that followed, all of the wars waged against the Jewish state were lost, culminating in the defeat against Israel in the Six-Day War in 1967. These humiliations, sums up Maalouf, were also the downfall of secular guiding principles: nationalism, pan-Arabism, communism and socialism all ended up taking a back seat to a rapidly spreading ideology, Islamism. But do the Arabs belong to a particularly religious civilisation? Non, says Maalouf, the motivation is an entirely different one, namely to hold on to the final symbol of what is their own, what cannot be shaken. It is not a religious feeling, but the search for a genuine identity and self-awareness that binds people to Islam. (Traducción: Maalouf recapitula en detalle la historia que condució al fechu de que la rexón ye cultural, social y políticamente tenida en baxa estima. Col cayente del Imperiu árabe-islámicu empezó la puxanza del Imperiu Otomanu; depués les potencies coloniales europees llegaron a la rexón; depués fundóse l'Estáu d'Israel y, nos años que siguieron, toles guerres llibraes contra l'Estáu xudíu perdiéronse, rematando na derrota contra Israel na Guerra de los Seis Díes en 1967. Estes humildaciones, resume Maalouf, fueron tamién l'esbarrumbamientu de principios rectores seculares: el nacionalismu, el panarabismu, el comunismu y el socialismu, tou terminó apostráu en favor d'una ideoloxía de rápidu espardimientu, l'islamismu. Pero, ¿los árabes pertenecen a una civilización particularmente relixosa? Non, diz Maalouf, la motivación ye otra dafechu distinta, concretamente enferronase al símbolu final de lo que ye propiu, lo que nun puede ser sacudíu [?]. Nun ye un sentimientu relixosu, sinón la busca d'una identidá xenuina y autoconsciente que venceya a la xente [al pueblu] al islam).)

14. ↑ Graeme Wood -en:Graeme Wood (journalist)-, Estáu Islámicu, crónica del horror, El País, 6 de mayu de 2015:

    Hasta hai non muncho, los occidentales qu'acusaben a los musulmanes de siguir ciegamente preceptos antiguos ganábense les crítiques de dellos intelectuales –en particular, del difuntu Edward Said– que señalaben que llamar “antiguos” a los musulmanes yera, a cencielles, otra forma de suburdialos. En llugar d'eso, dicíennos estos académicos, teníamos d'afitanos nel contestu nel que surdíen eses idees: países mal gobernaos, costumes sociales cambiantes, la humildación de vivir nunes tierres que solo se valoraben pol petroleu…

    Ensin estos factores ye imposible tener una visión completa del ascensu del Estáu Islámicu. Pero centrase solo nellos y escluyir la ideoloxía ye un reflexu d'otru tipu de sesgu propiu d'Occidente: considerar que si la relixón nun tien importancia en Washington o Berlín, debe de ser igualmente irrelevante en Raqqa o Mosul. Con éses, cuando un home amazcaráu glaya “Allahu Akbar” [Alá ye'l más grande] mientres degüella con un cuchiellu a un apóstata, dacuando facer por motivos relixosos.

    Munches organizaciones musulmanes afirmen que les práutiques del Estáu Islámicu son antiislámicas. Ye tranquilizador saber que la mayoría de los musulmanes nun tien el más mínimu interés en sustituyir les películes de Hollywood por videu d'execuciones públiques pa pasar un ratu entreteníu dempués de la cena. Agora bien, los musulmanes que llamen antiislámico al Estáu Islámicu, esplica'l profesor de Princeton Bernard Haykel, el mayor espertu na teoloxía d'esa organización, “tán avergoñaos y son políticamente correutos, y tienen una visión edulcorada de la so propia relixón” qu'escaez “les esixencies históricu y llegal de la so fe”.

    Pankaj Mishra -en:Pankaj Mishra-, How to think about Islamic State, The Guardian, 24 de xunetu de 2015:

    The rash of pseudo-explanations – Islamism, Islamic extremism, Islamic fundamentalism, Islamic theology, Islamic irrationalism – makes Islam seem more than ever a concept in search of some content while normalising hatred and prejudice against more than 1.5 billion people. (Traducción: La erupción de pseudo-explicación - islamismu, estremismu islámicu, fundamentalismu islámicu, teoloxía islámica, irracionalismu islámicu - fai del islam más que nunca un conceutu en busca de dalgún conteníu mientres se normaliza l'odiu y el prexuiciu contra más de 1500 millones de persones).

15. ↑ «Islam y democracia».
16. ↑ Islamisches Rechts- und Staatsverständnis. Islam und Staatsgewalt. Fonte citada en de:Heinz Halm. N'árabe dīn ("relixón") y daula ("Estáu"); vease la cita de Hassan al-Banna en de:Islam. "Islam is Dīn, a complete way of life" ("Inside the Gender Jihad", p. 92, Amina Wadud, Oneworld Publications, 2006, fonte citada en en:Dīn). Tamién se traduz por "fe", ente que daula o al-Dawla tamién se traduz por "dinastía", y apaez en títulos dende'l sieglu X, frecuentemente combinándose con otros elementos como dīn (Ayubi, op. cit., fonte citada en en:al-Dawla).
17. ↑ Periodista marroquín, citada en Cembrero, op. cit. Ver tamién selmanariu Nichane -en:Nichane-
18. ↑ Esposito (2001), fonte citada en en:islamic socialism
19. ↑ «Turquía refrenda nes llexislatives l'islamismu moderáu de Erdogan», El País, 23 de xunetu de 2007
20. ↑ Pour Romain Bertrand, historien spécialiste de l'Indonésie, «la distinction ente radicaux et modérés n'est pas opérante. Pour un islamiste indonésien, pas forcément violent, lui dire qu'il est “modéré”, c'est comme lui dire qu'il n'est croyant qu'à demi. La différence se fait ente les mouvements islamiques légalistes et insurrectionnels. “Radical” et “modéré” sont des catégories idiotes, qui nous font considérer qu'on est dans le même continuum, alors qu'on est dans des pulgues différents. Certains mouvements acceptent la loi et l'Etat, d'autres les refusent. (citáu en Confavreux, op. cit.).
21. ↑ Anque pueda paecer un oxímoron, úsense (anque escasamente) espresiones como "integrismu moderáu" (Roque, op. cit., pg. 170).