Zooide

Zooide bat animalia kolonial baten parte den animalia isolatu bat da. Bizimodu hori elkarri lotuta ez dauden taxon desberdinetako animaliek hartu dute. Zooideak zelulanitzak dira; beste animalia bakartien antzeko egitura dute. Zooideak ehunen bidez zuzenean konektatuta egon daitezke (adibidez, koralak, Catenulida, Siphonophorae, Pyrosoma edo Ectoprocta) edo exoeskeleto komun bat parteka dezakete (adibidez, Bryozoa edo Pterobranchia)^[1]. Organismo koloniala, bere osotasunean, zoon deitzen da.

Zooideek polimorfismoa izan dezakete. Adibidez, gaur egungo briozooek funtzio desberdinetara egokitutako zooideak izan ditzakete, hala nola elikadura, koloniak substratuarekin duen ainguraketa eta enbrioien hazkuntza^[2]. Hala ere, briozoo fosilak, euren bizitzan zehar zooideek eratu zituzten koloniaren egiturengatik bakarrik ezagutzen dira^[3].

Korrelazioak daude zooide batzuen tamainaren eta tenperaturaren artean. Fosilen kolonien barruan zooideen tamainaren aldaketak itsasoek iragan geologikoan duten tenperaturaren eta urtarokotasunaren adierazle gisa erabil daitezke^[4][5][6].

Historikoki, zooide terminoa organismo bizi baten barruan mugimendu independentea duen zelula organiko edo gorputz antolatu bat izendatzeko ere erabili izan da, bereziki gameto mugikor bat espermatozoide gisa (algen kasuan, orain zoide deritzo), edo asexualki ekoiztutako animalia motako organismo independente bat, biki edo fisio gisa.

1. ↑ Thorp and Covich's freshwater invertebrates. Volume 4, Keys to palaearctic fauna. (Fourth edition. argitaraldia) 2019 ISBN 978-0-12-385025-6. PMC 1091028973. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).
2. ↑ Fish, J. D.. (1989). A Student's Guide to the Seashore. Springer Netherlands ISBN 978-94-011-5888-6. PMC 851389596. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).
3. ↑ Prothero, Donald R.. (2013). Bringing fossils to life : an introduction to paleobiology. (Third edition. argitaraldia) ISBN 0-231-53690-9. PMC 863683957. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).
4. ↑ (Ingelesez) Amui-Vedel, Ann-Margret; Hayward, Peter J.; Porter, Joanne S.. (2007-12-21). «Zooid size and growth rate of the bryozoan Cryptosula pallasiana Moll in relation to temperature, in culture and in its natural environment» Journal of Experimental Marine Biology and Ecology 353 (1): 1–12.  doi:10.1016/j.jembe.2007.02.020. ISSN 0022-0981. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).
5. ↑ (Ingelesez) O'Dea, Aaron; Okamura, Beth. (2000-10-01). «Intracolony variation in zooid size in cheilostome bryozoans as a new technique for investigating palaeoseasonality» Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 162 (3): 319–332.  doi:10.1016/S0031-0182(00)00136-X. ISSN 0031-0182. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).
6. ↑ (Ingelesez) Okamura, Beth; Bishop, John D. D.. (1988-08-01). «Zooid size in cheilostome bryozoans as an indicator of relative palaeotemperature» Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 66 (3): 145–152.  doi:10.1016/0031-0182(88)90197-6. ISSN 0031-0182. (Noiz kontsultatua: 2023-04-18).