Germanio

Ĉi tiu artikolo temas pri lando en Eŭropo. Por kemia elemento rigardu la paĝon Germaniumo.

Federacia Respubliko Germanio[1]
Federacia Respubliko Germanujo[2]
Bundesrepublik Deutschland
Flago	Blazono
Nacia himno: national anthem of Germany
Nacia devizo: “Einigkeit und Recht und Freiheit” (Germana por: Unueco, justo kaj libero)
suverena ŝtato • lando • sociala ŝtato • jurŝtato • lando ĉe la Balta Maro • OECD-lando
Bazaj informoj
Ĉefurbo	Berlino
Oficiala(j) lingvo(j)	germana lingvo
Lingvoj Uzata(j) lingvo(j) ŝvaba dialekto, svisgermana lingvo, ripuara dialektaro, saterfrisa lingvo, jeniŝa lingvo, alemana, orientfrislanda platgermana lingvo, Suprasaksa germana dialekto, Main-Franconian, vestfala lingvo, leceburga lingvo, dana lingvo, malsuprasoraba lingvo, suprasoraba lingvo, Palatinata germana dialektaro, germana lingvo, nordfrisa lingvo, platgermana lingvo, germana signolingvo, okcidentjida lingvo
Plej ofta(j) religio(j)	protestanta, katolika
Areo	357 168 km²
Loĝantaro	84 358 845 (2022)
Loĝdenso	266 loĝ./km²
Horzono	UTC+01:00; somere UTC+02:00
Interreta domajno	de
Landokodo	DEU
Telefona kodo	+49
Plej alta punkto	Zugspitze
Plej malalta punkto	Neuendorf-Sachsenbande
Politiko
Politika sistemo	respubliko
Ŝtatestro	Frank-Walter Steinmeier
Ĉefministro	Olaf Scholz
Parlamento	Bundesrat kaj Bundestag
Nacia tago	3-a de oktobro, Tago de la germana unueco (ekde 1990)
Ekonomio
Valuto	eŭro (EUR)
MEP	laŭ 2013[3]
– suma	3 636 miliardoj da USD
– pokapa	44 999 USD
Membro de Monda Organizaĵo pri Komerco • Eŭropa Unio • NATO • Organizaĵo pri Ekonomiaj Kunlaboro kaj Evoluigo • Konsilio de Eŭropo • G8 • Eŭropa Kosma Agentejo • European Air Transport Command • Vajmara Triangulo • Konsilio de Baltmaraj Ŝtatoj • Ekonomia, Valuta kaj Sociala Unio • Unuiĝintaj Nacioj • International Commission for the Protection of the Rhine • International Commission for the Protection of the Danube River • UNFCCC • Ĝenerala Interkonsento pri Tarifoj kaj Komerco • Eŭropa Komunumo pri Atomenergio • Traktato pri Nuklea Ne-disvastiĝo • Pintokunsido de Parizo • Antarkta traktato • Eŭropa Konvencio pri Homaj Rajtoj • Internacia Telekomunika Unio • Unesko • Monda Organizaĵo pri Sano • Monda Banko • Universala Poŝta Unio • Konvencio de Berno • Monda Organizaĵo de Intelekta Propraĵo • Internacia Organizaĵo de Laboro • Organizaĵo pri Nutrado kaj Agrikulturo • Internacia Civila Aviada Organizaĵo • Internacia Mara Organizo • Internacia Valuta Fonduso • OUNID • Internacia Fonduso por Agrikultura Disvolviĝo • Monda Organizaĵo pri Meteologio • Monda Organizaĵo pri Turismo • Internacia Atomenergia Organizaĵo • Comprehensive Nuclear-Test-Ban Treaty Organization • Organizaĵo por la Malpermeso de Kemiaj Armiloj • Konvencio pri la rajtoj de handikapitoj • United Nations Convention to Combat Desertification • Grupo de la 20 • Okcident-Eŭropa Unio • Eŭropa suda observatorio • Organizo por Sekureco kaj Kunlaboro en Eŭropo • Internacia Banko por Rekonstruo kaj Disvolvigo • Internacia Disvolviĝa Asocio • Internacia Financa Korporacio • Multflanka Investado-Garantia Agentejo • Internacia Centro por Dispozicio de Disputoj pri Investado • Afrika Banko por Disvolviĝo • Misio de Unuiĝintaj Nacioj kaj Afrika Unio en Darfuro • Banko por Azia Disvolviĝo • Aŭstralia Grupo • Kariba Disvolva Banko • Eŭropa Komunumo pri Karbo kaj Ŝtalo • Eŭropa Paga Unio • Eŭropa Organizaĵo por la Sekureco de Aera Navigado • Traktato pri Malfermita Ĉielo • Misilo-Teknologia Regada Reĝimo • Interpol • Atomkerna Provizanta Grupo • Eŭropa Movada Kunordiga Centro • Organisation for Joint Armament Cooperation • Internacia Hidrografia Organizo • Internacia Energi-Agentejo • Grupo pri Teraj Observoj • Schengen-spaco • Eŭrozono • IT Planning Council • Vizorezigna programo de Usono • Internacia Konsilio de Milita Sporto • International Centre for Migration Policy Development • Grupo de Kvar • Tutmonda Pridogana Organizo • Internacia Holokaŭsta Memora Alianco • Eŭropa Ekonomia Areo vd
Esperanto-movado
Landa E-asocio	Germana Esperanto-Asocio
v • d • r

Germanio aŭ Germanujo estas demokrata federacia ŝtato en Mezeŭropo. Najbaraj ŝtatoj estas Danio, Pollando, Ĉeĥio, Aŭstrio, Svislando, Francio, Luksemburgo, Belgio kaj Nederlando; la Norda Maro kaj la Balta Maro estas la naturaj ŝtataj limoj en la nordo.

La oficiala titolo estas germane Bundesrepublik Deutschland [BUNdesrepubli:k DOJĈlant] ( aŭskultu), kiu estas vortkreaĵo de la unua ŝtata prezidanto post la Dua Mondmilito, Theodor Heuss - en Esperanto Federacia Respubliko Germanio laŭ la gazetara kaj informa centro de la federacia registaro de Germanio aŭ Federacia Respubliko Germanujo laŭ listo de la ŝtata ministerio pri eksteraj rilatoj.^[2] La federacia ĉefurbo kaj registara centro estas Berlino laŭ artikolo 22/1 de la konstitucio; sed multaj ministraj laborlokoj kaj kelkaj federaciaj institucioj ankoraŭ restas en la eksa ĉefurbo (nun: federacia urbo) Bonno. Ekde la germana reunuiĝo de la 3-a de oktobro 1990 ĝi daŭrigas la ŝtatan agadon de la du antaŭaj laŭ la Malvarma Milito dividitaj germanaj ŝtatoj, neformale kutime nomataj okcidenta kaj orienta Germanio, kiuj ambaŭ establiĝis en 1949.

La politika sistemo estas federacia kaj organizita kiel parlamenta demokratio: laŭ artikolo 20 de la konstitucio Germanio komprenas sin kiel demokrata kaj sociala federacia ŝtato kaj kiel jura ŝtato. Ĝi konsistas el 16 parte suverenaj landoj.

Germanio havas pli ol 80 milionojn da loĝantoj kaj post Rusio estas la due plej popolriĉa ŝtato de Eŭropo. La Federacia Respubliko Germanio apartenas al la Eŭropa Unio kaj estas interalie membro de la Unuiĝintaj Nacioj, Nato kaj la G8-ŝtatoj.

1. ↑ laŭ la Gazetara kaj informa centro de la federacia registaro de Germanio
2. ↑ ^{2,0 2,1} Laŭ la pdf-dosiero Amtliche Übersetzungen für "Bundesrepublik Deutschland"
3. ↑ Raporto de IMF (Internacia Monfonduso)